Limit umów terminowych

Tak. Od 1 września 2019 r. okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony nauczyciela zawartej w przypadku zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania, a także łączny okres zatrudnienia na podstawie tych umów między tymi samymi stronami stosunku pracy, nie może przekraczać 36 miesięcy (art. 10 ust. 12 Karty Nauczyciela).

Do 36-miesięcznego okresu zatrudnienia wlicza się umowy o pracę zawarte:

• począwszy od dnia 1 września 2019 r.;
• na następujące po sobie okresy, o ile przerwa między rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej umowy o pracę nie przekroczyła 3 miesięcy.

Powyższego limitu nie stosuje się do umów o pracę na czas określony zawartych:

• w celu zastępstwa za nieobecnego nauczyciela, jeżeli ich zawarcie w danym przypadku służy zaspokojeniu rzeczywistego okresowego zapotrzebowania i jest niezbędne w tym zakresie w świetle wszystkich okoliczności zawarcia umowy;
• z nauczycielem nieposiadającym kwalifikacji wymaganych do zajmowania danego stanowiska, tj. zawartych na podstawie art. 10 ust. 9 Karty Nauczyciela;
• z nauczycielem stażystą na okres realizacji stażu na podstawie art. 10 ust. 2 Karty Nauczyciela;
• w przypadku przedłużenia umowy o pracę do dnia porodu, zgodnie z art. 177 § 3 ustawy – Kodeks pracy.

Zakładam, że w opisanej sytuacji rzeczywiście istniały przyczyny związane z organizacją nauczania i nauczyciel prawidłowo był corocznie zatrudniany. Skoro tak, limit 36 miesięcy należy liczyć od 1 września 2019 r.

Pensum nauczyciela bibliotekarza

Nauczycielowi zatrudnionemu na stanowisku bibliotekarza można przydzielić godziny ponadwymiarowe, ale łączna liczba godzin nie może przekroczyć 40 w tygodniu.

Teoretycznie nie ma przeszkód, aby przydzielić nauczycielowi godziny ponadwymiarowe, niemniej nie w limicie do 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć, gdyż w konsekwencji doszłoby do przekroczenia 40-godzinnej tygodniowej normy czasu pracy (art. 42 ust. 1 Karty Nauczyciela). W analizowanym przypadku nauczyciel miałby realizować dodatkowo 10 godzin zajęć, a więc wymiar jego obowiązkowych zajęć wynosiłby 40 godzin tygodniowo. W takim wypadku nauczyciel nie będzie miał już możliwości realizowania pozostałych obowiązków, tj. innych zajęć i czynności wynikających z zadań statutowych szkoły, w tym zajęć opiekuńczych i wychowawczych uwzględniających potrzeby i zainteresowania uczniów oraz zajęć i czynności związanych z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym (art. 42 ust. 2 Karty Nauczyciela). Oznacza to, że limit planowanych dla nauczyciela godzin zajęć nie może przekraczać 40 godzin tygodniowo.

Lekcje biblioteczne w liceum

Jeżeli statut zawiera wskazane w pytaniu formy realizacji zajęć przez nauczyciela bibliotekarza, to ich realizacja jest jego obowiązkiem. Lekcje biblioteczne, mimo że nie są ujęte w ramowych planach nauczania liceum ogólnokształcącego, to jednak mogą być organizowane na podstawie zapisów statutu. Są one bowiem formą dostarczania uczniom wiedzy o ofercie biblioteki, informacji o sposobach poszukiwania w księgozbiorze potrzebnych informacji i źródeł – np. w celu opracowania prac zleconych przez nauczycieli. Służą także rozwijaniu zainteresowań uczniów i wyrabianiu oraz pogłębianiu nawyku czytania i uczenia się. Z punktu widzenia czasu pracy bibliotekarza stanowią realizację innych zajęć i czynności wynikających z zadań statutowych szkoły.

Awans zawodowy bibliotekarza – czy w każdym przypadku?

Tak. Osoba zatrudniana na stanowisku nauczycielskim musi rozpocząć ścieżkę awansu zawodowego. Niejako z automatu z dniem zatrudnienia staje się nauczycielem stażystą i ma obowiązek realizowania stażu na stopień nauczyciela kontraktowego (art. 10 ust. 2 Karty Nauczyciela). Tylko w niektórych okolicznościach nie stosuje się przepisów dotyczących awansu zawodowego – np. w sytuacji, gdy nauczyciel nie ma kwalifikacji i jest zatrudniony w szkole za zgodą kuratora – art. 10 ust. 9 Karty Nauczyciela. Tylko w przypadku, kiedy w szkole dochodzi do zatrudnienia osoby niebędącej nauczycielem do prowadzenia zajęć za zgodą kuratora (art. 15 ust. 2 Prawa oświatowego), nie stosuje się przepisów Karty dotyczących awansu zawodowego. Taka osoba nie jest nauczycielem w rozumieniu ustawy – Karta Nauczyciela. Tym samym osoby zatrudnione na podstawie art. 15 Prawa oświatowego nie posiadają stopni awansu zawodowego, jak również nie mogą realizować stażu w ramach awansu zawodowego według regulacji rozdziału 3a Karty Nauczyciela.

Dyżur niepełnoetatowca w dni wolne od zajęć

Tak, dyżur może być pełniony w pełnym wymiarze. Dyrektor musi jednak pamiętać, że nie może być naruszona w tym przypadku 20-godzinna norma tygodniowa zatrudnienia nauczyciela.

Dyżury opiekuńcze podczas przerwy świątecznej, jeśli zostaną zarządzone przez dyrektora szkoły, są zajęciami opiekuńczymi wynikającymi z celów statutowych szkoły (a nie pensum), a więc są realizowane w ramach obowiązków nauczyciela i w granicach otrzymywanego przez niego wynagrodzenia. Skoro tygodniowa norma nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze wynosi 40 godzin, to norma bibliotekarza zatrudnionego na ½ etatu wynosi 20 godzin (art. 42 Karty Nauczyciela). W ramach tego czasu nauczyciel obowiązany jest realizować pensum w wymiarze 15 godzin oraz inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły (w tym zajęcia opiekuńcze w dniu wolnym od zajęć) i związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym. Z Karty Nauczyciela nie wynika obowiązek wypracowania normy tygodniowej przez każdego nauczyciela, włączając w to nauczyciela niepełnozatrudnionego. Nie wynika również obowiązek stosowania proporcji przy zatrudnieniu w niepełnym wymiarze czasu pracy. To jedynie wytyczna dla dyrektora, aby określając zakres obowiązków, nie przekroczył 40 godzin przy pełnym etacie i 20 godzin przy połowie etatu.

Zmiana formy prawnej zatrudnienia z umowy o pracę na mianowanie

Nie, dlatego że dodatkowe godziny są przyznane tylko okresowo – do 30 czerwca.

Aby można było zatrudnić nauczyciela przez mianowanie, muszą istnieć warunki do zatrudnienia nauczyciela w szkole w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony (art. 10 ust. 5 pkt 6 Karty Nauczyciela). Jeżeli dyrektor już teraz wie, że nie będzie miał możliwości zagwarantowania zatrudnienia nauczyciela dyplomowanego w pełnym wymiarze zajęć, to rzeczywiście nie można nawiązać stosunku na podstawie mianowania. W opisanym przypadku w jednej ze szkół z nauczycielem czasowo zmieniono dotychczasowe warunki pracy. Nie ma przy tym znaczenia stopień awansu zawodowego nauczyciela, gdyż zatrudnienie w wymiarze pełnego pensum dydaktycznego ma z góry określony i znany stronom czas trwania, a tym samym nie zachodzą przesłanki dla przekształcenia zatrudnienia ze stosunku pracy opartego na umowie o pracę na czas nieokreślony w zatrudnienie na podstawie mianowania (art. 10 ust. 5 pkt. 6 Karty Nauczyciela).