W razie wystąpienia koronawirusa każda z instytucji – inspekcja sanitarna, rząd, wojewoda, minister edukacji – mogą zamknąć szkołę lub placówkę oświatową lub wydać innego rodzaju zakazy i nakazy.
Inspekcja sanitarna – nowe kompetencje
Główny Inspektor Sanitarny oraz wojewódzcy inspektorzy mogą wydawać osobom prawnym, osobom fizycznym i jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej (m.in. szkołom i placówkom oświatowym) „decyzje nakładające obowiązek podjęcia określonych czynności zapobiegawczych lub kontrolnych oraz żądać od nich informacji w tym zakresie”. Decyzje te podlegać będą natychmiastowemu wykonaniu (z chwilą doręczenia), nie wymagają uzasadnienia i mogą być wydawane ustnie (później mają być potwierdzone na piśmie).
Szkoły i placówki oświatowe musza ponadto wykonywać wydawane przez GIS „zalecenia i wytyczne w przypadku stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii albo w razie niebezpieczeństwa szerzenia się zakażenia lub choroby zakaźnej, które może stanowić zagrożenie dla zdrowia publicznego, w szczególności wystąpienia choroby szczególnie niebezpiecznej lub wysoce zakaźnej”.
Dyrektor na bieżąco powinien śledzić stronę internetową GIS.
Jeżeli u ucznia lub nauczyciela stwierdzony zostanie przypadek koronawirusa, to władze sanitarne będą mogły określić szkołę jako tzw. strefę zero, czyli „obszar, na którym wystąpił stan epidemii, znajdujący się bezpośrednio wokół ogniska wirusa, podlegający ograniczeniom, w szczególności zakazom, nakazom oraz środkom kontroli”.
W sytuacji gdy ognisko chorobowe znajduję się w pobliżu szkoły, to placówka stanie się strefą buforową, która ma podlegać ograniczeniom, w szczególności związanym z poruszaniem się tam ludzi. W razie, jeśli szkoła nie będzie ogniskiem wirusa, ale mogłaby się nim stać, to władze sanitarne będą mogły takiej placówce nadać status – strefy zagrożenia, czyli obszaru, na którym „możliwe jest ryzyko wystąpienia stanu epidemii”. Szkoła lub inna placówka oświatowa może też zostać wyznaczona jako miejsce kwarantanny, czyli „odrębny obiekt budowlany czasowego pobytu osób chorych lub podejrzanych o zachorowanie, w którym prowadzi się kwarantannę”.
Minister Obrony Narodowej może wyznaczyć do pilnowania wszystkich tych miejsc jednostki wojska.
Rząd – nowe kompetencje
W przypadku wystąpienia stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego, rząd w postaci Rady Ministrów może w drodze rozporządzenia ustalić, na podstawie informacji uzyskanych m.in. od GIS, ministra zdrowia, wojewodów, określony obszar kraju (gminę, powiat, województwo lub inny teren) jako obszar zagrożony wraz z określeniem rodzaju strefy na tym obszarze (strefa zero, buforowa, zagrożenia) i tym samym zamknąć go, odizolować od reszty kraju, wprowadzić określone nakazy i zakazy, w tym związane z poruszaniem się, dostawami żywności. Z oczywistych względów decyzja ta wpłynie na funkcjonowanie jednostki oświatowej znajdującej na izolowanym terenie.
Wojewoda – nowe kompetencje
W związku z przeciwdziałaniem rozszerzaniu się koronawirusa wojewodowie zyskali możliwość wydawania poleceń obowiązujących wszystkie organy administracji rządowej działające w województwie i państwowe osoby prawne, organy samorządu terytorialnego, samorządowe osoby prawne oraz samorządowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej (m.in. szkoły i placówki oświatowe). Polecenia podlegają natychmiastowemu wykonaniu, mogą być przekazane telefonicznie, ustnie, mailem, czy innymi środkami komunikacji elektronicznej. Treść oraz istotne motywy takiego załatwienia sprawy powinny być utrwalone w aktach w formie protokołu lub podpisanej przez stronę adnotacji. W praktyce wojewoda może nakazać dyrektorowi szkoły lub placówki przekształcenie jednostki w miejsce kwarantanny lub jej zamknięcie.
MEN – nowe kompetencje
W Prawie oświatowym pojawiły się dwa nowe przepisy (art. 30b i art. 30c).
Zgodnie z pierwszym z nich w przypadkach uzasadnionych nadzwyczajnymi okolicznościami zagrażającymi życiu lub zdrowiu dzieci i młodzieży minister edukacji, w drodze rozporządzenia, może „czasowo ograniczyć lub czasowo zawiesić funkcjonowanie jednostek systemu oświaty na obszarze kraju lub jego części, uwzględniając stopień zagrożenia na danym obszarze”.
Mało tego zgodnie z drugim przepisem, minister edukacji ma możliwość „wyłączyć stosowanie niektórych przepisów” Prawa oświatowego, ustawy o systemie oświaty ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, w szczególności w zakresie prowadzenia postępowania rekrutacyjnego, oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów, przeprowadzania egzaminów, organizacji roku szkolnego i organizacji pracy szkół i placówek oświatowych, a także wprowadzić w tym zakresie odrębne unormowania, tak aby zapewnić prawidłową realizację celów i zadań tych jednostek. Kontrowersje jakie się pojawiły przy tak skonstruowanym przepisie dotyczą jego zgodności z konstytucją, ponieważ szef edukacji będzie mógł w praktyce zawiesić obowiązywanie kilku ustaw jednym rozporządzeniem. Formalnie na mocy rozporządzenia zmodyfikuje lub zawiesi regulacje ustawowe.
Rekomendacje MEN dla dyrektorów
MEN wydał rekomendacje dla dyrektorów. Rekomendacje dotyczyły działań z zakresu profilaktyki zdrowotnej, które powinny być wdrożone w każdej szkole. Zostały one opublikowane także na stronie internetowej MEN.
Dyrektor powinien:
- porozmawiać z uczniami na temat przestrzegania podstawowych zasad higieny, w tym np. częstego mycia rąk z użyciem ciepłej wody i mydła oraz ochrony podczas kaszlu i kichania – to zadanie oczywiście może wykonywać za pomocą wychowawców i innych nauczycieli którzy przekazują niezbędne informacje w poszczególnych klasach, oddziałach,
- wywiesić w widocznym miejscu w szkole instrukcji dotyczącej mycia rąk oraz inne zasady dotyczące higieny osobistej – zostały udostępnione również plakaty,
- zaapelować do rodziców, by nie posyłali przeziębionych i chorych dzieci do przedszkola lub szkoły – np. formie e-maila przesłanego przez dziennik elektroniczny,
- zwrócić uwagę, aby do szkoły lub przedszkola nie przychodzili chorzy nauczyciele i inni pracownicy,
- poinformować ucznia i rodzica, że jeśli nie miał kontaktu z osobą chorą, nie ma powodu do obaw;
- nie organizować wycieczek do krajów, w których wykryto ogniska koronawirusa;
- poinformować rodzica, którego dziecko wróciło z terenów występowania koronawirusa i ma objawy grypopodobne, aby bezzwłocznie powiadomił najbliższą stację sanitarno-epidemiologiczną, zgłosił się do oddziału zakaźnego lub oddziału obserwacyjno-zakaźnego;
- powiadomić rodzica dziecka do 8. roku życia, że w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły należy mu się zasiłek opiekuńczy (art. 32 ust. 1 lit. a ustawy z dnia 25 czerwca 1999 o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby lub macierzyństwa) – w tym miejscu warto wskazać, że specustawa ws. koronawirusa wprowadziła możliwość uzyskania dodatkowego zasiłku opiekuńczego z tytułu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem w przypadku zamknięcia z powodu epidemii koronawirusa żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły – rodzic może pobierać zasiłek przez okres nie dłuższy niż 14 dni,
- sprawdzać na bieżąco komunikatów publikowanych na stronach Głównego Inspektoratu Sanitarnego i Ministerstwa Zdrowia,
- podać kontakt do najbliższej stacji sanitarno-epidemiologicznej.
Na mocy specustawy ws. koronawirusa pracodawca, również dyrektor jednostki oświatowej, zyskał możliwość wydania polecenia służbowego wykonywania przez czas oznaczony pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna). Dotycz to również nauczycieli.
Dalej na podstawie obecnych regulacji rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (§ 18) dyrektor za zgodą organu prowadzącego może zawiesić zajęcia na czas oznaczony, jeśli m.in. wystąpiły na danym terenie zdarzenia, które mogą zagrozić zdrowiu uczniów. Może zdarzyć się sytuacja, gdzie formalnie szkoła nie została zamknięta przez służby sanitarne, ale z uwagi na występujące przypadki koronawirusa na danym terenie uzasadniają podjęcie takiej decyzji przez dyrektora. Ostatecznie to organ prowadzący wyraża zgodę.
Uczeń, nauczyciel – nowe obowiązki
Nowe regulacje dają zielone światło do obowiązkowej hospitalizacji. Osoby zakażone koronawirusem lub podejrzane o zakażenie, również uczniowie i nauczyciele, mogą podlegać obowiązkowej hospitalizacji. Osoby zdrowe, które pozostawały w styczności z osobami chorymi na choroby zakaźne podlegają obowiązkowej kwarantannie lub nadzorowi epidemiologicznemu na okres nie dłuższy niż 21 dni licząc od ostatniego dnia styczności. Kwarantanna lub nadzór można nałożyć na daną osobę więcej niż jeden raz. Formalnie do czasu stwierdzenia braku zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzkiego.
|
Źródło:
|
Podstawa prawna:
|
