Współpraca z wojewódzką biblioteką publiczną
W dobie postępu informatycznego i problemów dzieci i młodzieży w nawiązywaniu osobistych relacji niezbędne jest otwarcie na inicjatyw pozwalające na bezpośredni kontakt z czytelnikiem, rozmowę, wymianę poglądów. Okazją do takich działań może być formuła dyskusyjnego klubu książki (DKK), realizowana we współpracy z wojewódzką biblioteką publiczną. Współpraca ta przebiega na podstawie umowy z koordynatorem z biblioteki wojewódzkiej, który realizuje program Instytutu Książki. Wcześniej trzeba załatwić formalności (formularz powinien być dostępny na stronie biblioteki wojewódzkiej), korzystając z ewentualnego wsparcia ze strony koordynatora.
W ramach DKK biblioteka szkolna otrzymuje książki wybierane przez uczniów uczestniczących w DKK. Wysokość funduszy przeznaczonych na ten cel zależy od możliwości budżetu Instytutu Książki, przeznaczonego na DKK w danym roku szkolnym. Szkolny moderator klubu otrzymuje paczkę z książkami, opłaconą przez koordynatora biblioteki wojewódzkiej. W podobny sposób opłacane są spotkania autorskie z pisarzami wybieranymi przez klubowiczów. Spotkania te odbywają się raz w roku szkolnym, chyba że budżet pozwoli koordynatorowi na opłacenie drugiego spotkania. W roku szkolnym 2022/2023 nasz koordynator opłacił dwa takie spotkania: pierwsze w październiku 2022 r., a drugie w kwietniu 2023 r.
W trakcie roku szkolnego uczniowie spotykają się w bibliotece szkolnej raz w miesiącu, aby realizować uzgodnione działania. Czasem, gdy pogoda jest sprzyjająca, takie spotkania odbywają się w plenerze na terenie szkolnym.
W grudniu i czerwcu moderator składa sprawozdanie z działalności klubu. Sprawozdanie dotyczy liczby spotkań, liczebności klubowiczów, zaproszonych gości oraz wszelkich inicjatyw czytelniczych.
Praca z grupą uczniów
Na początek warto zebrać grupę klubowiczów spośród uczniów (mogą to być również rodzice i nauczyciele). Ważne jest to, aby atmosfera była sprzyjająca efektywnemu działaniu.
Jestem moderatorką grupy DKK składającej się z uczniów z kl. III-VIII. Funkcję moderatorów mogą pełnić także uczniowie, ale w mojej pracy nie ma takiej potrzeby.
Pierwsze spotkanie DKK ma na celu dobre poznanie klubowiczów i ich zainteresowań czytelniczych. Trzeba się liczyć z problemami – np. próbą zdominowania dyskusji przez jedną osobę lub też brakiem systematycznego udziału w spotkaniach poszczególnych członków. Bardzo wiele zależy od osobowości moderatora klubu.
W moim przypadku DKK rozwija się w trakcie roku szkolnego pomyślnie, a członkowie mają wrażenie przynależności do ciekawej grupy, w której jest wesoło, przyjaźnie i dużo się dzieje. Nie istnieje złota rada dla moderatora grupy, chociaż sprawdzają się osoby, które potrafią reagować szybko i zdecydowanie na okoliczności zaistniałe w pracy z dziećmi i młodzieżą szkolną. Osobiście mam przyjemność pracy z uczniami, którzy pięknie czytają i bardzo interesują się książkami.
Moderator, odpowiedzialny za pracę klubu, musi egzekwować zasady dobrej współpracy, aby unikać zachowań rozbijających grupę, ponieważ zawsze istnieje cel wychowania do wartości. Ważnymi punktami tych zasad mogą być: optymalna liczna klubowiczów (3-10 osób); udział w comiesięcznych spotkaniach; konieczność bycia przygotowanym (np. recenzja książki lub materiały do gazetki czytelniczej, prezentacje multimedialne i filmy); bycie kreatywnym.
Nasze inicjatywy
Jestem bardzo dumna z moich klubowiczów, którzy są otwarci na wiele tematów wynikających z omawianych książek. Często zdarza się jakaś inicjatywa wynikająca z dyskusji, np. pomaganie innym ludziom, chociażby pacjentom ZOL-u i dzieciom z niepełnosprawnością. Nie chodzi tutaj o wielkie akcje, a jedynie o czytanie ciekawych książek lub prezentacje słowno-muzyczne.
Inną inicjatywą klubowiczów było pasowanie książką na czytelnika w trakcie jednego ze spotkań autorskich. Motywem przewodnim była książka Wyprawa Kon-Tiki z serii Czytam sobie autorstwa zaproszonej Joanny Jagiełło. W trakcie spotkania uczniowie razem moderatorką DKK oraz z autorką książek dla dzieci jednocześnie czytali na głos fragmenty popularnej serii książkowej. Każdy czytał w swoim tempie. W trakcie spotkania pisarka przybliżyła uczniom historię prezentowanej książki, a także zapoznała dzieci z procesem produkcji książek. Na pamiątkę spotkania wszyscy otrzymali zakładki i książkę. Te proste gesty mają wśród najmłodszych klubowiczów duże znaczenie. Nie chodzi tylko o machanie książką, ale także o dobry humor, nawiązanie do pasowania na ucznia.
Koleje spotkanie odbyło się z pisarzem Marcinem Koziołem i zostało zorganizowane i sfinansowane przez koordynatorkę. To wydarzenie czytelnicze, w formie interaktywnych i multimedialnych warsztatów, odbyło się w dwóch etapach. Pierwsza część była przeznaczona dla uczniów kl. II i zatytułowana „Czary w Kopytkowie” – jej podstawą była bogato ilustrowana książka dla dzieci z elementami edukacyjnymi i interaktywnymi. Książka jest efektem współpracy Katarzyny Dowbor i Marcina Kozioła, którzy dzielą te same fascynacje i kochają konie. Stanowi ona punkt wyjścia i tło do wesołych zabaw, zagadek o koniach i wciągającej książkowej opowieści.
Dzieci dowiedziały się, jak rozpoznawać umaszczenie konia, poszukiwały łysiny i skarpet, dowiedziały się także, jak zajmować się tymi szlachetnymi zwierzętami. A wszystko osadzone było w świecie sympatycznych i zabawnych przygód bohaterów: Niuni, Lansika, ciotki Rodezji, wuja Celofana i wielu innych zwierząt zamieszkujących stajnię w Kopytkowie. W spotkaniu w wirtualnej formie uczestniczyła Katarzyna Dowbor, która dzięki specjalnym nagraniom przedstawiła dzieciom zagadki i komentowała odpowiedzi.
Nieszablonowy przebieg spotkania wywarł niesamowite wrażenie na uczestnikach. Dzieci chętnie brały w nim udział i wykonywały prace plastyczne – dokończenie rysunku konia – jak również odgadywały zagadki itp.
Kolejne spotkanie było zorganizowane dla uczniów kl. VIII i zatytułowane „Szalona historia komputerów”. Odbyło się na podstawie książki Docent Pięć Procent… i szalona historia komputerów. Było to spotkanie z literaturą, a nie lekcja informatyki czy zebranie miłośników nowych technologii komputerowych. Odbyła się prawdziwa podróż w czasie, w którą dali się zabrać zarówno chłopcy, jak i dziewczynki, zarówno umysły ścisłe, jak i humaniści. Powstało angażujące wydarzenie multimedialne, podczas którego uczniowie mieli możliwość poznania niesamowitych wynalazków, jakie doprowadziły do upowszechnienia się współczesnych komputerów, smartfonów i tabletów. Celem tego wydarzenia było zachęcanie do czytania, poszukiwania informacji, odkrywania tajemnic i historii urządzeń, które zmieniły nasz świat tak bardzo, że teraz niektórzy z nas nie wyobrażają sobie bez nich życia. Również dla dorosłych słuchaczy była to sentymentalna podróż w czasie – mówiono m.in. o popularnych w latach 80. komputerach ośmiobitowych. Niektóre z tych urządzeń oglądamy, a nawet rozbieramy na części. Na koniec spotkania zaprezentowano filmy pokazujące gry sprzed kilkudziesięciu lat oraz najnowsze technologie (mikrochipy, kooperację komputera z człowiekiem).
Spotkania cieszą się ogromnym zainteresowaniem uczniów całej szkoły, dlatego organizowane są nie tylko dla członków DKK. W ten sposób na terenie szkoły rozkwita promocja czytelnictwa.
