Tradycje MMBS sięgają 1999 r., kiedy to Międzynarodowe Stowarzyszenie Bibliotekarstwa Szkolnego (International Association of School Libriarianship – IASL) zainicjowało obchody Międzynarodowego Dnia Bibliotek Szkolnych, które przypadły na czwarty poniedziałek października. Od 2008 r. obchodzimy w październiku Międzynarodowy Miesiąc Bibliotek Szkolnych, a poszczególne szkoły same decydują, jaką datę w październiku wybrać. Wiele z nich zresztą decyduje się na bardziej rozbudowane obchody, które czasem trwają przez cały październik.

Mimo wszystko

W tym roku warunki nie bardzo sprzyjają świętowaniu. Wciąż wisi nad nami widmo zagrożeń epidemicznych. Ponadto wiele organów prowadzących postanowiło oszczędzać na bibliotekach, więc zredukowane zostały etaty i budżety bibliotek szkolnych.

Mimo to, a może właśnie na przekór temu, zachęcamy wszystkich nauczycieli bibliotekarzy do świętowania Międzynarodowego Miesiąca Bibliotek Szkolnych. Zaznaczmy – tak jak nam pozwalają warunki – udział biblioteki w święcie międzynarodowej społeczności bibliotekarzy szkolnych.

Co roku w „BwS” przedstawiamy relacje z obchodów MMBS w polskich szkołach. Bardzo bogatym źródłem inspiracji dla wszystkich typów szkół są od wielu lat archiwalne numery wakacyjne (nr 7-8) „Biblioteki w Szkole”.

Zgodnie z tą tradycją także w tym numerze publikujemy zeszłoroczne sprawozdania z kilkunastu szkół.

Sprawozdania i zdjęcia z tegorocznych obchodów prosimy przesyłać pod adresem bws@sukurs.edu.pl). Posłużą one do opracowania materiału na temat MMBS w przyszłym roku.

Dlaczego?

Dlaczego warto organizować obchody MMBS? Jest to dobra okazja do zwrócenia uwagi na bibliotekę, pokazania jej oferty, dorobku, sprawności organizacyjnej oraz pozycji wśród uczniów.

rganizowane w szkołach obchody święta bibliotek przyczyniają się do:

• zwrócenia uwagi środowiska uczniów, nauczycieli i rodziców na bibliotekę jako aktywną, widoczną agendę szkoły,
• podjęcia wielu interesujących przedsięwzięć z uczniami i na rzecz uczniów,
• zainteresowania nauczycieli, dyrekcji, a niekiedy także władz lokalnych problemami bibliotek szkolnych,
• integracji uczniów wokół biblioteki,
• poprawy wystroju bibliotek,
• integracji nauczycieli bibliotekarzy w środowisku lokalnym.

Jak?

Nauczyciele bibliotekarze od lat wykazują wiele inwencji, by w sposób niekonwencjonalny i atrakcyjny zaznaczyć w swoich szkołach święto biblioteki. Pomysłowość i zazwyczaj lekka forma są sympatycznie przyjmowane nie tylko przez uczniów, lecz także nauczycieli, dyrekcje szkół, rodziców. Dzięki temu w wielu szkołach MMBS wszedł na stałe do kalendarza corocznych przedsięwzięć.

Poniżej krótki wykaz niektórych – sprawdzonych już – form działania i pomysłów. W tym roku, być może ze względu na sytuację epidemiczną, nie wszystkie działania będzie można zrealizować w tradycyjnych formach.

• Świąteczny wystrój. Biblioteka w dniu swojego święta jest galowo udekorowana, często droga do niej zostaje specjalnie oznakowana. Osoby przychodzące z życzeniami bywają częstowane słodyczami.
• Informacja, jej forma i miejsce jest przekazem. Informacje o święcie biblioteki upowszechniane są w szkołach za pomocą plakatów umieszczanych w gazetkach, na tablicach ogłoszeń, przekazywanych przez szkolne radiowęzły, serwisy internetowe szkół i bibliotek, media społecznościowe. Wykorzystuje się często element zaskoczenia (np. plakaty w nieoczekiwanych miejscach lub „wejścia” do klas uczniów przebranych za bajkowe postaci), humor, wzory zaczerpnięte z popkultury czy reklam komercyjnych.
• Dużo gości. W święcie tym powinno uczestniczyć jak najwięcej osób. Dlatego warto podjąć próbę wciągnięcia do organizacji MDBS jak największej liczby uczniów i nauczycieli. Można np. podjąć próbę przekonania dyrekcji i nauczycieli, by w tym samym czasie we wszystkich klasach miał miejsce jakiś biblioteczny akcent (np. przerwa w lekcji na informację, że jest święto bibliotek i przeczytanie krótkiego tekstu). Ważne jednak, żeby była to atrakcyjna forma, a nie nudna pogadanka na temat roli biblioteki szkolnej.
• Wystawa może być ciekawa. Wystawy (np. nowości wydawniczych, najstarszych książek, przedmiotów pozostawionych w oddawanych do biblioteki zbiorach) są częstym elementem obchodów MMBS.
• Uczniowie lubią konkursy. Ciekawy konkurs może przyciągnąć wielu uczestników. Ponieważ w tym wypadku chodzi głównie o udział, zabawę, zwrócenie uwagi na bibliotekę, to bardziej liczy się dobry pomysł konkursu niż jego wyśrubowany poziom. Do stałego repertuaru należą konkursy czytelnicze, literackie (np. na bajkę o bibliotece, na fraszkę o książce, na wiersz), plastyczne (np. na plakat o święcie bibliotek, reklama książki), fotograficzne (np. na zdjęcie z ulubioną książką), filmowe (np. filmik promujący czytelnictwo, filmowa reklama książki).
• Spotkania z twórczością – np. wieczory poezji, spotkania przy poezji śpiewanej, montaże literackie.
• „Amnestia” dla czytelników zalegających z oddawaniem książek umożliwia niektórym uczniom powrót do korzystania z biblioteki.
• Plebiscyty – na najpoczytniejsze książki, ulubione adaptacje filmowe itp.
• Życzenia dla biblioteki – składane przez uczniów na dużych arkuszach papieru umieszczonych w bibliotece lub jej okolicach, a także w mediach społecznościowych.
• Działania środowiskowe – np. uroczyste spotkania bibliotekarzy z miasta (rejonu), organizowane przez oddziały TNBSP, zespoły samokształceniowe, biblioteki pedagogiczne, nieformalne grupy nauczycieli bibliotekarzy.
• Spotkania oficjalne – np. spotkania nauczycieli bibliotekarzy z lokalnymi władzami – przedstawienie działalności bibliotek szkolnych, zasygnalizowanie problemów.
• „Dzień otwarty” dla rodziców połączony z wystawą literatury do nich adresowanej.

Brzezinki, Szkoła Podstawowa

W czasie Międzynarodowego Miesiąca Bibliotek Szkolnych nasza szkolna biblioteka przez cały miesiąc świętuje, a każdy uczeń ma szansę włączyć się w obchody poprzez udział w zaproponowanych akcjach czy konkursach.

Moda na książkę – akcja polegająca na ozdabianiu koszulek motywami z ulubionych książek, np. cytatem lub ilustracją. Na zakończenie twórca projektu występuje w roli modela i na specjalnym wybiegu prezentuje własnoręcznie ozdobioną koszulkę.

Żywe okładki – uczniowie w bibliotece wybierali książki o interesujących okładkach, a następnie w domu starali się je odwzorować za pomocą zdjęcia. Uczennice przebierały się np. za Anię z Zielonego Wzgórza, a uczniowie za Mikołajka. Bohaterami były także zwierzęta – psy czy chomiki. Dodatkową trudnością była konieczność odpowiedniego przerobienia zdjęcia w programie graficznym w ten sposób, aby jak najwierniej przypominało oryginał – dodać tytuł, nazwisko autora czy nazwę wydawnictwa. Mimo że praca wymaga niemałego zaangażowania, widzimy w niej potencjał na kolejne lata.

Konkurs poetycki cieszył się dużym zainteresowaniem. Dotyczył ulubionej postaci literackiej, a miał tylko jeden wymóg – praca musiała zawierać przynajmniej 12 wersów. Wyniki zdecydowanie przerosły nasze oczekiwania! Uczniowie pisali o hobbicie Bilbo i jego przygodach, o Harrym Potterze czy bohaterach ostatniej lektury pt. Magiczne drzewo. Trafiały do nas wiersze białe oraz te z wyraźnie regularnym układem rymów, wiersze stroficzne i ciągłe. Jury miało twardy orzech do zgryzienia i, jak w pozostałych akcjach, postanowiło nagrodzić praktycznie wszystkich uczestników. Przy organizacji tego typu wydarzeń staramy się bowiem podkreślać, że najważniejszą wartością jest możliwość zapoznania się z ciekawą i mądrą książką.

Joanna Jaros
Olga Zawodnik-Purtak

Bydgoszcz, Szkoła Podstawowa nr 32

W ramach Międzynarodowego Miesiąca Bibliotek Szkolnych:

• powstała Książkowa Lista Przebojów – w bibliotece można było wziąć udział w głosowaniu na książkę, którą warto przeczytać i polecić innym czytelnikom. Pozycje, które uzyskały najwięcej głosów, planujemy zakupić do biblioteki;
• zrobiono wystawę ulubionych książek z dzieciństwa naszych nauczycieli;
• zorganizowano warsztaty plastyczne (kreatywne zakładki do książki);
• odbyły się konkursy plastyczne (m.in. na logo biblioteki);
• zainaugurowaliśmy poranki czytelnicze;
• powstały: półka bookcrossingowa przed biblioteką, teatrzyk kamishibai.

Joanna Wideł

Czaplinek, Szkoła Podstawowa

Działania podjęte w ramach MMBS:

• Wystawa książek polecanych na długie jesienne wieczory. Tym razem tematyka skupiała się na magii, tajemniczości i przygodzie. Pomysł był trafiony, bo oferta książkowa na bieżąco musiała być uzupełniana.
• Konkurs plastyczny na najładniejszą zakładkę do książki. Wpłynęły 63 prace wykonane różnymi technikami.
• Wizyta dzieci z zaprzyjaźnionego Niepublicznego Przedszkola Sióstr Salezjanek w Czaplinku, podczas której dzieci mogły zapoznać się z zasadami korzystania z biblioteki oraz z pracą bibliotekarza. Dużą ciekawostką okazała się (mająca już wartość sentymentalną) stara maszyna do pisania tekstów. Przy okazji zrobiliśmy sobie pamiątkowe zdjęcie, a biblioteka otrzymała piękne życzenia zapisane na kolorowej laurce wykonanej przez dzieci.

Bogusława Fredyk

Gdańsk, Szkoła Podstawowa nr 4

„Wyobraź sobie…” – to hasło Międzynarodowego Miesiąca Bibliotek Szkolnych, które zainspirowało nauczycieli bibliotekarzy do pobudzenia wyobraźni czytelników. W ramach wydarzenia odbyły się następujące akcje:

• Nowe przestrzenie w czytelni – uruchomiliśmy kącik młodego czytelnika oraz miejsce naukowo-multimedialne dla czytelników ze starszych klas.
• Lubię pomagać (warsztaty) – uczennice klas starszych przybliżyły trzecioklasistom idee pomagania oraz hospicyjne. Efektem tego było powstanie szkolnego poletka nadziei, czyli wspólne posadzenie żonkili, kwiatów symbolizujących nadzieję dla podopiecznych hospicjum.
• Wielki Maraton Czytelniczy – uczniowie klas II i III sprawdzali znajomość książki Nowe przygody skarpetek, zaś uczniowie z klas VI – książki Cudowna podróż.
• Literacka gra na orientację, czyli wszystkie drogi prowadzą do biblioteki. Uczniowie klasy II rozwiązywali zagadki, żeby zdobyć klucz do tajemnej komnaty pełnej książek. Grę przygotowali i poprowadzili czytelnicy z kl. VI: były wskazówki, krótkofalówki, głośne czytanie, a także kilka słów o szanowaniu książek oraz o byciu czytelnikiem. No i nie obyło się bez drobnych prezentów w postaci pięknych zakładek do książek dla każdego ucznia z klasy II.
• Kwesta na rzecz stypendystów. W naszej bibliotece działa szkolny wolontariat. Wolontariusze uczestniczyli w ogólnopolskiej inicjatywie z okazji Dnia Papieskiego – kwestowali na rzecz funduszu stypendialnego dla dzieci z ubogich rodzin. Efektem kwesty było zebranie 1777,72 zł dla uzdolnionej młodzieży.
• Światowy Dzień Zwierząt – wolontariusze działający w bibliotece postanowili pomóc bezdomnym czworonogom. Zorganizowali zbiórkę karmy oraz koców dla zwierząt ze Schroniska „Promyk”.
• Wizyta przedszkolaków – po zajęciach czytelniczych, w których ważną rolę odegrały „językowe łamańce”, młodzi goście stworzyli książki, których treść sobie wyobrazili.

Agnieszka Kłopotowska

Gogołowa, Zespół Szkół

To już czternaste Święto Biblioteki w naszej szkole. Ze sprawdzonych w przeszłości przedsięwzięć zostawiliśmy:

• Konkurs fotograficzny „Zaczytani”, w którym zadaniem uczniów było złapanie w kadrze aparatu osób zaczytanych.
• Cykl konkursowy trwający od października do marca. Chętni uczniowie raz w miesiącu wypełniają karty pracy, które oddają do biblioteki do końca danego miesiąca. Podsumowanie konkursu i rozdanie nagród następuje w kwietniu – w Światowym Dniu Książki.
• Prezentację laureatów nagród literackich – nagrody Nike oraz nagrody Nobla.

Nowe formy bibliotecznego święta:

• Ogólnopolski Dzień Głośnego Czytania przerodził się w Tydzień Głośnego Czytania. W bibliotece zaprezentowano wystawę, w której główną rolę grały Słodziaki z Leśnej Polany. Młodsi uczniowie podczas zajęć bibliotecznych mogli posłuchać ich wesołych przygód. Były też tematyczne naklejki, kolorowanki oraz zakładki do książek.
• Konkurs plastyczny „Wyobraź sobie” – zadaniem było przedstawienie w sposób plastyczny tego, co sobie wyobrażamy, czytając książki.
• Pasowanie na czytelnika – wszyscy pierwszoklasiści zgodnie przyrzekli szanować książki oraz jak najczęściej odwiedzać bibliotekę. Na pamiątkę uczniowie otrzymali dyplomy.
• Święto Postaci z Bajek. W bibliotece pojawiła się wystawa postaci z bajek. Uczniowie podczas zajęć w bibliotece uczestniczyli w bajkowych konkursach, kolorowali obrazki postaci z bajek oraz układali bajkowe puzzle.

Marzena Wawrzyczek

Jaworzno, Zespół Szkół Ogólnokształcących

W ramach Miesiąca Bibliotek Szkolnych zorganizowaliśmy spotkanie z Markiem (klasa III szkoły podstawowej) i Alą (klasa II liceum) – pasjonatami jazdy konnej. Oboje swojej pasji poświęcają każdą wolną chwilę. Marek jest najmłodszym kawalerzystą 3. Pułku Strzelców Konnych.

Regina Koczur
Elżbieta Trawa

Kowalewo, Szkoła Podstawowa

Z okazji Międzynarodowego Miesiąca Bibliotek zorganizowaliśmy:

• Szkolny Festiwal Książki, w czasie którego uczniowie angażowali się w różnorodne aktywności, rywalizowali w różnych kategoriach, zbierając punkty jako klasa oraz indywidualnie.
• W nastrojowo udekorowanej szkolnej bibliotece uczniowie słuchali czytanych fragmentów nowości książkowych.
• Uczniowie wraz z wychowawcą oraz z pomocą rodziców ozdabiali drzwi swojej klasy, nawiązując do wybranej książki, bajki lub wiersza.
• „Pudełko z opowieścią” – zadanie polegało na przygotowaniu pracy plastycznej, przy wykorzystaniu kartonowego pudełka, przedstawiającej wybraną książkę. Powstała piękna wystawka umieszczona na szafkach w korytarzu szkolnym. Dodatkowo powstało 27 zakładek do książek oraz 17 plakatów o autorach i ich utworach.

Szkolny festiwal zakończono wspólną zabawą przeplataną konkursami czytelniczymi (zagadki literackie, kalambury). W tym dniu uczniowie przebrali się za postaci z bajek. Wręczono nagrody i dyplomy. W naszej kawiarence literackiej częstowaliśmy ciastem upieczonym przez rodziców.

Karolina Mrówczyńska-Król

Łapy – Szkoła Podstawowa nr 2

Noc Bibliotek

„Dawno, dawno temu w bibliotekach nie mieszkały zwykłe książki, dobrze wam znane, tylko książki zaczarowane” – tak zaczynała się historia, którą usłyszeli uczestnicy Nocy Bibliotek w naszej szkole. Historia ta była początkiem bibliotecznego escape roomu. Uczniowie klas piątych podzieleni na dwie grupy zmierzyli się z dziesięcioma zadaniami. Podczas ich rozwiązywania musieli wykazać się logicznym myśleniem, umiejętnościami językowymi i matematycznymi, a także spostrzegawczością. Przydała się również umiejętność sprawnego posługiwania się smartfonem i komputerem, ponieważ trzeba było odczytać informację ukrytą pod kodem QR, wysłać SMS-a do osoby prowadzącej i zredagować tekst w odpowiednim programie. Rozwiązaniem każdej zagadki była wskazówka, gdzie należy szukać następnej łamigłówki. Po rozwiązaniu wszystkich zadań na podstawie znalezionej mapy uczniowie znaleźli skarb.

Nie była to jedyna atrakcja tej nocy. Po rozlokowaniu się w salach szkolnych uczniowie zmagali się z trudnymi do wymowy zdaniami i wierszami. Wypowiadanie wyrażeń typu „stół z powyłamywanymi nogami” czy „wyrewolwerowany rewolwerowiec” wywoływało salwy śmiechu. Wszyscy brali udział w zawodach sprawności językowej i świetnie się bawili.

Po kolacji i wspomnianym bibliotecznym escape roomie uczestnicy obejrzeli francuski film Ptyś i Bill w reżyserii A. Charolta i F. Magniera. Projekcja filmu podczas Nocy Bibliotek była jedyną okazją do jego obejrzenia, gdyż nie ma go w ogólnodostępnej dystrybucji. Ostatnie zajęcia odbyły się już w sobotni poranek. Uczniowie zapoznali się z historią zdobienia książek i sami próbowali ozdobić pierwszą literę swojego imienia.

Pani z biblioteki poleca

Akcja polega na tym, że po ukazaniu się w szkole plakatu z polecanymi przez nauczyciela bibliotekarza książkami wychowawca klasy wypożycza pozycję przeznaczoną dla danej klasy i podczas godzin wychowawczych odczytuje jej fragmenty.

Słodziaki z Biedronki. Zajęcia w klasach I-II

Spółka Jerónimo Martins Polska, do której należy sieć sklepów Biedronka, przysłała do szkoły zestaw książek R. Piątkowskiej Gang słodziaków. Na podstawie opowiadań zawartych w książce biblioteka szkolna przygotowała i przeprowadziła zajęcia czytelnicze w klasach I i II.

Podczas zajęć pierwszoklasiści poznali tekst opowiadania Królestwo. W swobodnej wypowiedzi określili, jakie cechy według nich powinien mieć król. Na zakończenie zajęć z przygotowanych przez bibliotekarza szablonów stworzyli kolorowe korony.

Drugoklasiści poznali opowiadanie Domek na plecach. Rozmawiali o tym, co jest potrzebne do biwakowania. Próbowali chodzić z „plecakowym domkiem”. Na zakończenie zajęć uczniowie na wydrukowanych kolorowankach ozdabiali domki ślimaków.

Podaruj wiersz

Uczniowie ze starszych klas wzięli udział w ogólnopolskiej akcji społecznej „Podaruj wiersz” organizowanej przez Fundację im. Zbigniewa Herberta. Główną intencją akcji była budowa sieci relacji międzyludzkich oraz zwrócenie uwagi na poezję.

PorozmawiajMY, proszę

Nasza biblioteka jako jedna ze stu bibliotek z całego kraju zakwalifikowała się do projektu PorozmawiajMY, proszę!, którego organizatorami są Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego oraz Fundacja Kocham Polskę. Warunkiem przystąpienia do projektu było zorganizowanie zajęć z młodzieżą z wykorzystaniem książki Mai Krämer i Karoliny Laube-Krämer Nieoczywista układanka polska oraz udostępnienie jej czytelnikom. Książka ta jest zbiorem ponad 400 haseł – współczesnych i historycznych – dotyczących spraw naszego kraju. Nie ma tam definicji, tylko krótkie teksty opisujące różnorodne zjawiska, fakty, przedmioty. Każdy temat może być pretekstem do przemyśleń albo do dyskusji.

Na zajęcia zostały wybrane tematy aktualne – „Hejt”, „Czytelnictwo” i „Cmentarze”. Poniżej krótki opis, jak wyglądały zajęcia z projektu.

„Hejt”:

• poznanie tekstu z książki Nieoczywista układanka polska,
• wspólne redagowanie definicji omawianego słowa z wykorzystaniem różnych źródeł,
• układanie „słownika” hejtu składającego się z pospolitych słów, które mogą ranić (przeprowadzone metodą kuli śniegowej),
• prezentacja prac poszczególnych grup.

„Czytelnictwo”:

• poznanie tekstu z książki Nieoczywista układanka polska,
• krótka dygresja na temat ciekawych książek i umiejętności czytania,
• Po co nam książki? Wypisanie zalet książek z pominięciem ich czytania,
• umieszczenie karteczek z pomysłami na wyrysowanej wielkiej księdze.

„Cmentarze”:

• poznanie tekstu z książki Nieoczywista układanka polska,
• wymiana doświadczeń i wiedzy na temat cmentarzy różnych wyznań,
• próba pisania epitafium na swój temat. 

Zajęcia w klasach ósmych pozwoliły uczniom w kreatywny sposób spojrzeć na omawiane tematy. Praca z książką była ciekawym i inspirującym doświadczeniem.

Wychowanie przez czytanie

Uczestnikami ogólnopolskiego programu Fundacji Cała Polska Czyta Dzieciom w naszej szkole byli uczniowie klas szóstych. Celem programu jest wspieranie rozwoju moralnego młodzieży oraz promocja czytelnictwa i wartościowej literatury. Na pierwszych zajęciach rozmawialiśmy o odwadze, po czym uczniowie wysłuchali opowiadania Katarzyny Terechowicz pt. Kacper. Zamiast typowej dyskusji odbyło się posiedzenie sądu. Szkolna klasa zamieniła się w salę rozpraw. Skład sędziowski został wybrany w drodze losowania. Pozostali uczniowie zostali podzieleni na dwie grupy – grupa pierwsza twierdziła, że Kacper był odważny, a grupa druga, że nie wykazał się odwagą. Swoje argumenty przekazali sądowi, który wydał wyrok: Kacper nie był odważny. Zajęcia były bardzo ciekawe, a uczniowie z powagą odgrywali swoje role.

Kolejne zajęcia dotyczyły szacunku. Po poznaniu tekstu Barbary Kosmowskiej Szacun i gorzka czekolada z książki Gorzka czekolada i inne opowiadania o ważnych sprawach, uczniowie zastanawiali się, kogo i co należy szanować. Po ciekawej dyskusji uczniowie podzieleni na grupy wypisali wszystkie osoby godne szacunku. Na zakończenie zajęć chętni uczestnicy na podstawie opowiadania przedstawili dwie scenki dramowe. Na zakończenie programu uczniowie przygotują film, którego temat będzie nawiązywał do wybranej wartości moralnej.

Szkoła pamięta o… nauczycielach – wystawa

Wystawa szkoły została wyeksponowana na parterze budynku. Pojawiły się na niej m.in. zdjęcia ze starych kronik szkolnych.

Projekt znaczka pocztowego

Konkurs przeprowadzony we współpracy z Polskim Związkiem Filatelistycznym był skierowany do uczniów klas trzecich i czwartych. Jego głównym celem było rozbudzanie zainteresowania filatelistyką, kształcenie zdolności projektowych oraz plastycznych, a także zachęcenie uczniów do odwiedzenia biblioteki szkolnej. Zadanie konkursowe polegało na zaprojektowaniu i wykonaniu znaczka pocztowego. Przyznano 3 nagrody główne i 2 wyróżnienia.

Alicja Zgajewska

Łuków – Medyczne Studium Zawodowe

W ramach obchodów święta bibliotek odbyło się spotkanie autorskie z Adrianną Szymańską, autorką powieści Domek, oraz z autorem projektu graficznego okładki, Piotrem Zacheją, który wyjaśnił symbolikę grafiki znajdującej się na obwolucie. Uczestnicy mieli możliwość zadawania pytań oraz zakupienia książki z dedykacją jej twórców.

Szkoła wzięła udział w ogólnopolskiej akcji społecznej Fundacji im. Zbigniewa Herberta – „Podaruj wiersz”. Jej uczestnicy mieli możliwość przepisania wybranego wiersza na przygotowanej przez organizatorów papeterii i podarowania go wybranej osobie.

Anna Wiąckiewicz

Pliszczyn, Szkoła Podstawowa im. Róży Kołaczkowskiej

„Posłuchaj koleżanko, kolego, posłuchaj, czytanie jest dla głowy jak deser dla brzucha”.

Zbiory z bibliotecznej szafy

Zorganizowana na szkolnym korytarzu wystawa dawno już nieużywanych, zapomnianych, a dla najmłodszych być może jeszcze w ogóle nieodkrytych zbiorów: taśmy magnetyczne, slajdy i przeźrocza, kasety magnetofonowe i płyty gramofonowe. Obiektom towarzyszył opis oraz obraz nośników, na jakich kiedyś były odtwarzane. Niezła lekcja historii.

Konkurs na najpiękniejszą zakładkę do książki z cytatem o książkach lub czytaniu

Wzięła w nim udział rekordowa liczba uczestników. Uczniowie dostarczyli ponad 70 prac z różnych materiałów, stworzonych różnymi technikami, z całą masą mądrych myśli.

Pokonkursowa wystawa prac zawisła na szkolnym korytarzu.

Lekcje biblioteczne. Kamashibai

Zerówka i klasy nauczania początkowego wzięły udział w nietypowych lekcjach bibliotecznych z wykorzystaniem technik teatrzyku kamashibai. Prowadząca zajęcia nauczycielka z Biblioteki Pedagogicznej w Lublinie pokazała ciekawe sposoby obcowania z literaturą, wspólnie odkrywaliśmy magię japońskiego teatrzyku – techniki opowiadania i czytania wykorzystujące plansze z obrazkami i tekstem oraz drewnianą skrzynkę (butai), stanowiącą oprawę dla ilustracji i skupiającą uwagę publiczności.

Braliśmy aktywny udział w opowieściach ruchowych, stając się bohaterami czytanej historii.

To było bardzo ciekawe doświadczenie.

Kącik relaksu

Powstał na parterze szkoły, był przeznaczony dla najmłodszych uczniów. Wyposażony w dywan, pufy do siedzenia, książeczki i gry. Jest alternatywą dla tych, którzy czas na przerwie chcą spędzić mniej dynamicznie.

„Zostaw po sobie ślad – podaruj książkę bibliotece”

Trwająca przez cały październik akcja zachęcająca do dzielenia się przeczytanymi książkami. Dzięki niej zyskaliśmy nowe tytuły do zbiorów bibliotecznych i do szkolnych kącików relaksu.

„Daj marzeniom skrzydła”

Lekcja (na podstawie opowiadania Latająca mysz) przeprowadzona według autorskiego scenariusza nauczyciela bibliotekarza i nauczyciela nauczania początkowego, zawierająca elementy biblioterapeutyczne. Poprzedził ją etap budowy dekoracji w sali lekcyjnej.

Iwona Pietrzak-Płachta

Rybnik, Zespół Szkół Urszulańskich

• Już 2 października w szkole było niezwykle kolorowo za sprawą Trzeciego Urszulańskiego Dnia Postaci z Książki.
• Później można było upolować zakładkę z cytatem i po wypożyczeniu książki otrzymać cukierka.
• Chętni byli zapraszani do udziału w Klubie Małego Recenzenta.
• Przepiękne prace wpłynęły na dwa konkursy plastyczne.
• Przekazaliśmy dary zebrane dla psów i kotów w potrzebie.
• Wspólnie wybraliśmy temat czerwcowego turnieju klas.
• Budujemy zimowy nocleg dla jeża z tytułów lubianych przez nas książek zapisanych na kolorowych listkach.

Gabriela Bonk

Rydułtowy, Szkoła Podstawowa nr 1 im. Karola Miarki

W obchody została zaangażowana cała społeczność szkolna.

• Uczniowie przebrali się za ulubione postaci z książek. Niektórzy wykazali się niebywałą pomysłowością w przygotowaniu kostiumu.
• Zorganizowaliśmy wystawkę „Na tropie patrona szkoły”, przedstawiającą publikacje dotyczące osoby znanego na Śląsku pisarza, drukarza i publicysty.
• Uczniowie klas pierwszych zmagali się w konkursie na najpiękniejszą zakładkę do książki. Próbowali swoich sił w konkursie czytelniczym pod hasłem „Czy znasz wiersze Juliana Tuwima?”.
• Mogli również się zapoznać z wystawką książek autorstwa poety.
• Uczniowie klas drugich próbowali swoich sił w konkursie plastycznym na plakat „Wyobraź sobie bibliotekę swoich marzeń”. Uczestniczyli w quizie czytelniczym ze znajomości postaci Kubusia Puchatka.
• Klasy trzecie rywalizowały w konkursie czytelniczo-językowym „Na tropie książek”.
• Uczniowie klas czwartych mogli udowodnić swoją wiedzę dotyczącą przygód Pinokia, biorąc udział w konkursie czytelniczym „Przygody drewnianego pajacyka”.
• Amatorzy fotografii przygotowywali zdjęcia do wystawy „Z książką mi do twarzy”.
• Starsi uczniowie zmagali się z frazeologizmami, uczestnicząc w konkursie publikowanym na łamach „Biblioteki w Szkole” – „Góra książek”.
• Pasjonaci literatury udowadniali znajomość pisarzy i poetów, rozpoznając ich karykatury.

Przez cały rok szkolny (szczególnie w październiku) trwa akcja „Podaruj książce nowe życie”, zachęcająca do przynoszenia i przekazywania bibliotece przeczytanych książek.

Święto cieszyło się dużym zainteresowaniem. Najlepsi zostali nagrodzeni na apelu dyplomami i nagrodami książkowymi. Każdy, kto w tym miesiącu odwiedził bibliotekę, otrzymał słodki poczęstunek.

Jolanta Sulska
Wiesława Bąk

Sokoły, Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza

„Wyobraź sobie…” – to hasło obchodów Międzynarodowego Miesiąca Bibliotek w naszej szkole.

Spotkanie autorskie

Inauguracją było zorganizowanie w Centrum Kulturalno-Bibliotecznym w Sokołach spotkania autorskiego z Jakubem Skworzem. Za sprawą jego książki pt. Adaś Mickiewicz. Łobuz i mistrz uczniowie w wyobraźni przenieśli się w czasy patrona szkoły Adama Mickiewicza. Wcześniej w klasach VII-VIII odbyły się zajęcia pod hasłem „Wyobraź sobie Mickiewicza jako młodzieńca”, a w klasach IV-VI – „Wyobraź sobie Adama jako chłopca”.

Edukacja wczesnoszkolna

Jak co roku rozpoczęliśmy realizację projektów czytelniczych w punkcie przedszkolnym oraz zerówkach. Dzieci dowiedziały się, gdzie jest szkolna biblioteka oraz w jaki sposób wypożyczać książki (na podstawie Kici Koci w bibliotece Anity Głowińskiej). Książka Zofii Staneckiej Basia w bibliotece była dla pięciolatków podstawą do odpowiedzi na pytanie: skąd pisarze biorą pomysły do swoich dzieł? Dzięki lekturze książki Jak skrzat Jagódka zakładał bibliotekę sześciolatki poznały specyfikę pracy bibliotekarza. Kolejne spotkania w punkcie przedszkolnym, zerówkach oraz klasach I-II dotyczyły przygód misia Wojtka (na podstawie książki Elizy Piotrowskiej). To też okazja do uświadomienia najmłodszym, że nie wszystkie książki powstały w wyobraźni autorów. Są też dzieła oparte na faktach.

W październiku w czytelni podczas przerw chętni uczniowie mogli przenieść się do świata zwierząt za sprawą swojej wyobraźni i twórczości Tomasza Samojlika.

Konkurs czytelniczo-plastyczny

Chętni uczniowie wzięli udział w szkolnych eliminacjach wojewódzkiego konkursu czytelniczo-plastycznego „Czy znasz twórczość...?”. Tegoroczna edycja dotyczyła następujących pisarzy: Katarzyny Janowicz-Timofiejew (kl. II-III), Zuzanny Orlińskiej (kl. IV-VI), Agnieszki Tyszki (kl. VII-VIII).

Zdjęcia z wystawy pokonkursowej udostępniliśmy szerszej publiczności w holu szkoły.

Dorota Brzozowska
Katarzyna Zdrodowska

Tychy, Zespół Szkół nr 4 im. Janusza Groszkowskiego

Rajd. Międzynarodowy Miesiąc Bibliotek Szkolnych już tradycyjnie rozpoczynamy rajdem organizowanym przez Sekcję Bibliotekarską działającą w Oddziale ZNP w Tychach. Planując wydarzenie zapraszamy do współpracy Miejską Bibliotekę Publiczną oraz Muzeum Miejskie w Tychach. W tym roku chcieliśmy zaakcentować 100. rocznicę wybuchu I powstania śląskiego, tym bardziej, że walki w 1919 roku toczyły się również na terenie naszego miasta. Reprezentacje szkół miały za zadanie wypożyczyć w bibliotece książkę na temat powstań, zapoznać się z jej treścią i na mecie króciutko przedstawić, zachęcając pozostałych uczestników do przeczytania. Kolejne zadanie dla zespołów rajdowych, czyli quiz tematyczny dotyczący powstań śląskich, przygotowały bibliotekarki z Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej im. Józefa Lompy w Katowicach Filii w Tychach. Poprawne odpowiedzi zostały podane na mecie, która miała miejsce w budynku Miejskiej Biblioteki Publicznej.

Uczestnicy rajdu mieli również okazję wysłuchać krótkiego wykładu na temat powstań śląskich oraz zwiedzić wystawę książek i czasopism o I powstaniu śląskim, przygotowaną przez bibliotekarki MBP w Tychach. I tak ogłoszony przez Sejm RP Rok Powstań Śląskich splótł się z Międzynarodowym Miesiącem Bibliotek Szkolnych.

Ankieta. Chcąc spełniać oczekiwania moich czytelników, skierowałam do nich ankietę dotyczącą upodobań czytelniczych oraz funkcjonowania biblioteki szkolnej. Uczniowie mieli możliwość anonimowo wyrazić swoje zastrzeżenia, ale także napisać, jakie książki chcieliby znaleźć w zasobach biblioteki lub w jakich wydarzeniach chcieliby wziąć udział.

Wystawa. Zwyczajowo w październiku wystawa w gablocie bibliotecznej dotyczy przyznawanej w tym miesiącu literackiej nagrodzie Nike. Natomiast laureatowi nagrody Nobla i jego twórczości poświęcam uwagę w grudniu, gdy nagroda jest wręczana. W tym roku wyjątkowo przygotowałam dwie wystawy – jedną poświęconą „Nie ma” Mariusza Szczygła, a drugą Oldze Tokarczuk.

Konkurs ortograficzny. Biblioteka, wśród rozlicznych zadań, powinna również troszczyć się o pogłębianie u uczniów nawyku uczenia się. Służy temu, między innymi, organizowany od lat Szkolny Konkurs Ortograficzny, w tym roku odbyła się jego 29. edycja. Uczniowie, którzy najlepiej zaprezentowali się w szkolnych zmaganiach, mieli okazję wziąć udział w konkursie miejskim, organizowanym przez MBP.

„Przeczytałem, polecam” – to hasło akcji, którą od kilku lat organizuję w październiku. Uczniowie i nauczyciele promują książkę z zasobów naszej biblioteki, a szkolny fotograf przygotowuje sesję na tle regałów pełnych książek.

Justyna Górnikowska-Bogucka

Warszawa, Szkoła Podstawowa nr 357

Październik w szkolnej bibliotece obfitował w wiele atrakcji przeznaczonych dla uczniów. Podczas przerw dzieci uczestniczyły w różnych zabawach i konkursach promujących czytelnictwo, a były to:

Konkurs na hasło promujące bibliotekę szkolną. Wśród propozycji dzieci były m.in.: „Książka Cię nie zje, książka pochłonie Cię w całości swoją treścią”; „Książka to darmowa komnata przygód i tajemnic”.

Rozsypanka literowa. Zadaniem uczniów było odszyfrowanie nazwisk sławnych pisarzy.

Konkurs na sowę biblioteczną. Organizowany jest co roku. Uczniowie wykazali się dużym zaangażowaniem oraz wyobraźnią, powstało wiele wspaniałych prac.

Koło fortuny. Zabawa polegała na zakręceniu kołem, na którym umieszczone były kartki z hasłami: zadanie, pytanie oraz joker. Pytania dotyczyły różnych dziedzin wiedzy, w tym literatury dziecięcej i młodzieżowej. Kiedy uczeń wylosował zadanie, musiał zmierzyć się np. z tabliczką mnożenia lub wykonać ćwiczenia w postaci przysiadów, pajacyków. Za zadanie dzieci otrzymywały drobne nagrody, a za dobrą odpowiedź na pytanie – cukierka.

Joker to pole najbardziej lubiane przez uczniów. Każdy chciał tak zakręcić kołem, aby je trafić. Joker oznaczał natychmiastową nagrodę – dużą maskotkę. Emocji było wiele, na wyznaczonych przerwach były tłumy, długie kolejki, które kończyły się aż na korytarzu szkolnym. Było śmiesznie i zabawnie. Niektóre dzieci przed zakręceniem koła robiły znak krzyża, aby zatrzymało się na jokerze. Kiedy koło wskazało jokera, dzieci piszczały i skakały z radości.

Nagrodami w kole fortuny były różne gadżety, zabawki i maskotki pozyskane od sponsorów i zakupione przez nauczycieli bibliotekarzy.

Kawiarenka u sowy. Nauczyciele bibliotekarze przygotowali słodki poczęstunek jako nagrodę dla dzieci – ciasta i ciasteczka. Co trzeba było zrobić, aby otrzymać słodki upominek? Uczniowie musieli włożyć ręce do „pudełka zagadek”, które skrywało wiele tajemniczych przedmiotów (np. klocek, szczoteczka do zębów, linijka). Dzieci po dotyku odgadywały, co znajduje się w środku. Kawiarenka cieszyła się bardzo dużym powodzeniem.

Poczytanki dla najmłodszych. Do udziału w akcji zaproszono dzieci z grup przedszkolnych i zerówek. Na pamiątkę dzieci otrzymały zakładki do książek.

Działania podjęte przez nauczycieli bibliotekarzy ukierunkowane były na wszechstronny rozwój dzieci, a także na promowanie czytelnictwa. Zabawy sensoryczne, matematyczne oraz rozwijające wyobraźnię, a także zdolności plastyczne miały zachęcać do częstszego odwiedzania biblioteki.

W niektóre dni kolejka do wzięcia udziału za zabawach sięgała aż na korytarz.

Powodzenie akcji oraz duże zaangażowanie dzieci dodaje nam wiatru w żagle. Sprawia, że pragniemy, aby nasza biblioteka tętniła życiem i aby stale się coś działo. Stwarzamy miejsce przyjazne uczniom, gwarantujemy – kto choć raz odwiedzi naszą bibliotekę, ten będzie już zawsze do niej zaglądał.

Dorota Guba
Beata Fus-Grzymkowska

Warszawa, Szkoła Podstawowa nr 12

Konkurs Czytelniczy Jednego Tytułu to propozycja dla lubiących szybkie akcje (oczywiście czytelnicze)! Zaprosiliśmy uczniów do przeczytania jednej książki. Wybór padł na tom Berło z serii Magiczne Drzewo. Ostatniego dnia października uczestnicy konkursu na przygotowanych kartach pisemnie odpowiadali na pytania dotyczące treści lektury. Musieli również użyć wyobraźni i umiejętności literackich, aby opisać swój udział w wydarzeniach z magicznym berłem w roli głównej.

„Cogito ergo sum”. To już IX edycja konkursu. Tym razem nosił on tytuł „A moje imię to…?!” Pytania dotyczyły nie tylko sławnych osób, ale i pełnych nazw mostów, portów oraz teatrów. Wśród zadań znalazły się również takie z bohaterami literackimi i autorami książek, a nawet mitologią rzymską. Pytaliśmy też o imiona, np. o ich odmianę, tłumaczenie na inne języki. Były też imiona do rozszyfrowania.

Bibliobudki. Specjalnie przygotowane okienka do fotografowania z napisami „Lubię książki” oraz „Lubię kryminały”. Dzieci mogły wybierać nakrycia głowy oraz drobiazgi na patyczkach: serduszka, okulary, oczy z kreskówek, kciuk w górę (dla czytania zawsze). Bibliobudka cieszyła się powodzeniem, czytelnicy chętnie się z nią i w niej fotografowali.

Tanie czytanie. Kiermasz książek był ważnym wydarzeniem. Książki (w cenie 1-2 zł) pochodziły z darów od rodziców uczniów. Za symboliczną kwotę uczniowie, nauczyciele oraz pracownicy szkoły mogli kupić przyjemność czytania i dużo kolorowych obrazków. Zebrana kwota została przeznaczona na nowości do biblioteki szkolnej. Zakupiono 16 książek dla małych i dużych czytelników.

Napisz do mnie kilka słów… Projekt czytelniczy, którego celem jest założenie i rozbudowa kolekcji kart pocztowych z całego świata. Biblioteka chce przypomnieć tradycję wysyłania kartek i zasady adresowania przesyłek. Kolekcja będzie służyć celom edukacyjnym i rozrywkowym.

Dla laureatów konkursów bibliotecznych zostały przygotowane dyplomy i nagrody, które zawsze wręczamy podczas apelu, tak aby nasze święto dotarło do szerszego grona odbiorców.

Alicja Lampa

Warszawa, Szkoła Podstawowa nr 310 im. Michała Byliny

Międzynarodowy Miesiąc Bibliotek Szkolnych odbywał się według specjalnie przygotowanego tygodniowego harmonogramu:

Tydzień przebaczenia dla dłużników biblioteki

W tym czasie każdy dłużnik biblioteki mógł bez obaw zwrócić książkę, nawet jeśli przetrzymywał ją od minionego roku szkolnego. Zamiast groźnej miny i upomnienia na „zadłużonego” ucznia czekał wybaczający uśmiech i zapewnienie o radości z powrotu książki.

Tydzień świadomości dysleksji

Biblioteka zaprosiła uczniów oraz nauczycieli na wystawę książek, z których można było się dowiedzieć, czym jest dysleksja i jak sobie z nią radzić, a także poznać rodzaje ćwiczeń oraz pomysły na ciekawe zajęcia dla uczniów zmagających się ze schorzeniem.

Klasyczny tydzień muzyczny

Bibliotekę opanowały dźwięki muzyki klasycznej. Każdego dnia można było posłuchać dzieł innego kompozytora. Rozpoczęliśmy od Stanisława Moniuszki, który był patronem roku 2019. W kolejnych dniach wsłuchiwaliśmy się w dźwięki skomponowane przez Fryderyka Chopina, Johanna Straussa II, Wolfganga Amadeusa Mozarta oraz Wojciecha Kilara. Ponadto w bibliotece prezentowano wystawę książek poświęconych kompozytorom i muzyce.

Tydzień konkursowy

Uczniowie wzięli udział w konkursie na najciekawszą zakładkę do książki. Wpłynęło 55 pięknych i oryginalnych prac. Jury przyznało nagrody w dwóch kategoriach wiekowych: klasy 0-III oraz IV-VIII. Zakładki zostały wykorzystane jako cegiełki podczas świątecznego kiermaszu dla pobliskiego hospicjum onkologicznego.

Tydzień wyborczy

W tym tygodniu głosowaliśmy na najlepszą książkę na świecie. Wyłoniono dziesięć książek, które były najczęściej polecane przez uczniów. Młodzi czytelnicy w ten sposób utworzyli Książkową Listę Top 10. Wygrał Harry Potter. Tytuły, których nie ma w zbiorach biblioteki, wzbogacą szkolny księgozbiór.

Katarzyna Olszewska