Scenariusz zajęć wykorzystuje elementy grywalizacji do powtórzenia wiadomości o tegorocznych patronach. Uczniowie w kilkuosobowych zespołach zmagają się z różnymi wyzwaniami, aby ukończyć misję ratunkową i tym samym zniweczyć plany nikczemnych wieszczów. Aby tego dokonać, muszą się wykazać m.in. zaangażowaniem, umiejętnością współpracy oraz znajomością działalności i twórczości uhonorowanych w tym roku postaci.

Przebieg spotkania

Wprowadzenie

1. Po przywitaniu nauczyciel zapisuje na tablicy słowo „patron” i prosi, by chętne osoby podały swoje skojarzenia z tym słowem. Gdy pojawi się już wystarczająco dużo propozycji, uczniowie zastanawiają się, jak zdefiniować to pojęcie. Można poprosić chętną osobę, by odszukała znaczenie tego terminu w słowniku języka polskiego. Uczniowie podsumowują swoje rozważania na temat definicji słowa „patron”.
   
   
2. Nauczyciel pyta, kto może się stać patronem, oraz prosi o uzasadnienie swojego wyboru. Uczniowie podają swoje propozycje (np.: uczeni, malarze, piosenkarze, pisarze, filantropi itp.).
   
   
3. Nauczyciel informuje klasę, że zajęcia będą poświęcone patronom roku 2021, i zachęca uczniów do sformułowania celów lekcji. Przykładowe cele:
   
   • „Dowiem się, kim byli patroni roku 2021”;
     
   • „Poznam i utrwalę wiedzę na temat ich twórczości”.

Realizacja

1. Nauczyciel dzieli klasę na pięć grup. (Można posłużyć się losowaniem numerów grup, kolorowych karteczek, poprosić o odliczenie od 1 do 5 lub pozwolić klasie, by sama się podzieliła).
   
   
2. Każdy z zespołów otrzymuje kartkę z rebusem. Nauczyciel wyjaśnia, że rozwiązanie zagadki pokaże, kto będzie patronem ich grupy (Załącznik nr 1).
   
   
3. Nauczyciel wprowadza uczniów do pracy zespołowej:
   
   Jakiś czas temu w życiu waszych opiekunów wydarzyło się coś niesamowitego. Otrzymali oni ogromne wyróżnienie i zostali ogłoszeni patronami roku 2021.
   
   W związku z tym zaproszono ich na uroczyste wręczenie orderu za wybitne osiągnięcia w swojej dziedzinie. Ceremonia miała się odbyć wczoraj w samo południe. Jednak gdy wskazówki zegara wskazały odpowiednią porę, okazało się, że ślad po patronach zaginął. Rozpoczęły się gorączkowe poszukiwania. Po wielu godzinach udało się ustalić, że zazdrosny o to, że to nie jemu przypadnie taki zaszczyt, podstępny gang wieszczów narodowych postanowił porwać tegorocznych patronów i uwięzić ich w podziemiach budynku.
   
   Jedynym sposobem, by wydostać ich z pułapki, jest wpisanie odpowiedniego szyfru składającego się z 15 znaków. Aby to zrobić, należy rozwiązać kilka przygotowanych przez porywaczy zagadek, które znajdują się w kopertach. Tylko poprawne rozwiązanie zadań pozwoli wam na ułożenie hasła i tym samym uwolnienie i uroczyste odznaczenie waszych patronów.
   
   
4. Grupy otrzymują po pięć ponumerowanych kopert, w których znajdują się zagadki dotyczące patronów roku 2021. Zadaniem uczniów jest ich rozwiązanie. Zwycięża grupa, która najszybciej poprawnie wykona wszystkie zadania (Załączniki nr 2-6) i poprawnie ułoży hasło (z uzyskanych w każdym zadaniu liter i cyfr).
   
   Odpowiedzi:
   Uczniowie w kolejnych zadaniach powinni uzyskać następujące znaki:
   Zadanie nr 1 – I, A, R;
   Zadanie nr 2 – K, N, O;
   Zadanie nr 3 – 1, 2, 2, 0;
   Zadanie nr 4 – P, T, R, U;
   Zadanie nr 5 – O.
   
   Hasło: PATRONI ROKU 2021
   
   Prawidłowa kolejność w Zadaniu nr 1 to: Stefan Wyszyński, Stanisław Lem, Cyprian Kamil Norwid, Krzysztof Kamil Baczyński, Tadeusz Różewicz.
   W Załącznikach nr 8 i 9 znajdują się rozwiązania do Zadań nr 4 i 5.
   
   
5. Podsumowanie etapu pracy poprzez opis wrażeń związanych z misją i zgłoszenie uwag do poszczególnych jej etapów.

Podsumowanie

1. Nauczyciel gratuluje grupom uporania się z zadaniami i ogłasza, że pojawił się kolejny problem.
   
   Okazało się, że rozwścieczony gang wieszczów wykorzystał zamieszanie związane z poszukiwaniami i kolejny raz postanowił się zemścić za pominięcie przy odznaczeniach. Akta z uzasadnieniem wyboru komisji zostały spalone, a są one niezbędne podczas ceremonii. Cała nadzieja w was! Pomóżcie odtworzyć zniszczone dokumenty.
   
   
2. Zadaniem każdego z zespołów jest ułożenie kilkuzdaniowej wypowiedzi argumentacyjnej, która będzie potwierdzała zasługi przydzielonego im patrona. Po ukończeniu pracy uczniowie odczytują swoje uzasadnienia. (Jako symboliczne odznaczenie zespoły mogą otrzymać jakąś nagrodę, np. dodatkową możliwość zgłoszenia nieprzygotowania, możliwość wspólnego wyjścia lub zrobienia sobie pamiątkowego zdjęcia).
   
   
3. Uczniowie za pomocą metody kosza i walizki dokonują ewaluacji zajęć (Załącznik nr 10).
   
   Zadanie dla chętnych:
   Opisz spotkanie i toczące się podczas niego rozmowy uwięzionych w podziemiach patronów 2021 r.

Podsumowanie i wnioski

Wyzwania pojawiające się w czasie zajęć można dostosować do poznanych na lekcji utworów. Wystarczy zmienić tytuły i cytaty z pojawiających się w nich dzieł. Zagadki wymagają od uczniów elementarnej wiedzy na temat patronów roku i ich twórczości. Warto jednak zadbać o to, by zespoły miały zróżnicowany skład i wyrównane szanse na zwycięstwo.

Zadaniem nauczyciela jest tu przede wszystkim obserwacja i subtelna kontrola postępów pracy. To do uczniów należy dostrzeżenie i zrozumienie ewentualnych pomyłek i potknięć. W każdej chwili mają możliwość powrotu do poprzednich zagadek i poprawienia błędów. Tylko prawidłowe wykonanie zadań i ułożenie odpowiedniego hasła (z uzyskiwanych z każdego zadania znaków) pozwalają im na ukończenie pracy. Do nauczyciela należy również wybór, czy zezwala zespołom na korzystanie z jakichkolwiek pomocy (telefonu, zeszytu lub podręcznika).

Bibliografia Sejm wybrał patronów roku 2021, https://linkd.pl/p2u4r (dostęp: 10.01.2021).