Zamów dostęp za 99 zł do końca roku!

Nie jestem połówką jabłka, czyli happy ever after?

Nie jestem połówką jabłka, czyli happy ever after?
Zdjęcie: jcomp, Freepik

Cele:

  • wzmocnienie poczucia własnej wartości;
  • rozwijanie umiejętności samopoznania;
  • nauka zasad komunikacji międzyludzkiej i wyrażania emocji;
  • kształcenie umiejętności określania granic w relacjach.

Warunki techniczne:

  • liczba uczestników – 10-15 osób;
  • wiek uczestników – powyżej 15 lat;
  • miejsce – sala lekcyjna lub biblioteka;
  • czas trwania – 90-120 minut.

Treści przekazywane:

  • poczucie wartości;
  • samopoznanie;
  • zasady poprawnych relacji międzyludzkich;
  • dekonstruowanie stereotypów;
  • podstawy komunikacji interpersonalnej.

Metody pracy:

  • praca z tekstem literackim;
  • dyskusja, burza mózgów;
  • rozmowa, pogadanka.

Formy pracy:

  • indywidualna;
  • grupowa.

Materiały:

  • teksty literackie;
  • flipchart z przypiętym karkami z narysowanymi komiksowymi dymkami z napisem „red/green flags”, schematem porozumienia bez przemocy (Załączniki).
  • fragment Jak się robi książkę (s. 46-47);
  • biały brystol A3 (dla każdej osoby); 
  • kredki/ pastele olejne.

Literatura i materiały wykorzystywane do zajęć: 

  • Callender K.: Na zawsze Felix, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2021.
  • Cieślak A.: Książka do zrobienia, Warszawa: Dwie Siostry, 2017, s. 47-48;
  • Oseman A.: Heartstopper, t. 1, Warszawa: Jaguar, 2021;
  • Staroń P.: Szkoła bohaterek i bohaterów, czyli jak radzić sobie z życiem, t. 1, Warszawa: Agora, 2020, rozdz. 5, Czy warto się zakochać? Czyli o tym, co miłość ma wspólnego z horkruksami, s. 63-73;
  • Staroń P.: Szkoła bohaterek i bohaterów, czyli jak radzić sobie ze złem, t. 2, Warszawa: Agora, 2020, rozdz. 14, Po czym poznać prawdziwą miłość, czyli o najpotężniejszej magii, s. 257-273;
  • piosenka zespołu Rebeka Pocałunek, https://www.youtube.com/watch?v=D5YAfv9a4Wo (dostęp: 27.06.2022).

Przebieg zajęć:

  1. Uczestnicy siadają w kręgu i zawierają kontrakt określający zasady współpracy podczas zajęć.

  2. Osoba prowadząca rozdaje grupie czyste kartki, prosząc, by uczestnicy jedną kreską, linią czy słowem wyrazili, z jakimi emocjami i myślami zaczynają to spotkanie. Krótka rundka i rozmowa na temat: „Z czym przychodzisz dzisiaj na zajęcia?” (Załącznik nr 1).

  3. Osoba prowadząca czyta cytat z powieści Na zawsze Felix: „Nie ma znaczenia, co o tobie myślą [inni]. Ważne jest to, co sam o sobie myślisz. Uważasz, że zasługujesz na miłość i szacunek?”, stanowiący wstęp do rozmowy z grupą o tym, co jest dla niej fundamentem dobrej relacji (przyjacielskiej/romantycznej). Czy podzielają przekonanie, iż jako gatunek jesteśmy zaprogramowani do bycia w relacji?

  4. Osoba prowadząca zarysowuje w kilku zdaniach tematykę komiksu Heartstopper i czyta na głos fragmenty ze s. 80-87, 91-97, 103-106, 116-121, 126-127, 140-163, 250-255.

  5. Osoba prowadząca rozpoczyna rozmowę o przeczytanym komiksie i wywołanych przezeń emocjach. Pytania pomocnicze:
    • O czym jest dla ciebie ten tekst: jaki wątek lub wątki wybijają się według ciebie na pierwszy plan?
    • Jakie są te komiksowe relacje? Czy którąś z nich określiłbyś/określiłabyś mianem dobrej, a jeśli tak, to dlaczego?
    • W jaki sposób Charlie stawia granice w relacji z Benem?
    • Jakie zachowania Nicka pomagają tworzyć szczęśliwy związek?
    • Co różni relację Charliego z Benem od tej, którą tworzy on z Nickiem?

      W moderowaniu tej rozmowy warto zwrócić uwagę na nieocenianie i nieklasyfikowanie relacji z uwagi na płeć, jak również podkreślić, że w relacjach realizujemy m.in. takie potrzeby jak: potrzeba akceptacji, bliskości, bycia docenianym, wspólnoty, miłości, zrozumienia, szacunku, wsparcia, empatii.

  6. Osoba prowadząca czyta fragment rozdziału książki Przemka Staronia zatytułowany Czy warto się zakochiwać? Czyli o tym, co miłość ma wspólnego z horkruksami (s. 63-73).

  7. Osoba prowadząca dzieli grupę na dwu-, trzyosobowe zespoły, które wspólnie uzupełniają dwa komiksowe dymki z napisem: „red/green flags” (znaki ostrzegawcze versus pozytywne aspekty w relacji), odpowiadając na pytanie: „Jakie zachowania, gesty, wyznawane wartości uznajesz za fundamentalne dla dobrej, zdrowej relacji, a które stanowią pierwsze znaki przemocowe? Jakie prezentuje komiks, a jakie wynikają z rozważań na temat przeczytanego powyżej fragmentu?”. 

  8. Osoba prowadząca, podsumowując zadanie, podkreśla, o ile to nie wybrzmi, że kluczową umiejętnością w relacji jest właściwa komunikacja – czy, jak nazywał to Jesper Juul, „wypowiadanie się w sposób osobisty”. Kluczowe jest nabywanie biegłości w wyrażaniu swoich potrzeb, życzeń, doświadczeń, wyrażania siebie.

  9. Osoba prowadząca przypina na flipcharcie kartkę z dymkami (Załącznik 2) i schemat komunikowania się bez przemocy (Załącznik 3) i zaprasza grupę do przeanalizowania wypowiedzi chłopców w kontekście porozumienia bez przemocy  i do wspólnego przekształcania komunikatów na forum grupy (przykłady w załączeniu). Chętne osoby tworzą swoje komunikaty.

  10. Podsumowanie zadania i swobodna rozmowa na temat tego, w jaki sposób należy się komunikować, o czym trzeba pamiętać, co może być trudne w takim sposobie komunikacji. Pytania pomocnicze:
    • Jak myślisz, z czego to może wynikać?
    • Czy jasno określone granice łatwiej ustanowić, gdy umiemy komunikować swoje potrzeby?
    • Co daje, a co zabiera nam niewłaściwa komunikacja w relacjach?
    • Jak myślisz, która z postaci w komiksie komunikuje się w sposób, który umożliwia budowę dobrego związku?

  11. Osoba prowadząca czyta fragment książki Przemka Staronia (s. 258-260) dotyczący mitów na temat miłości i koncepcji dwóch połówek jabłka, zaczynając od drugiego akapitu: „Zwróćmy uwagę na kluczowe…”. Wspólnie z uczestnikami zastanawiają się nad tym, co oznaczają słowa mamy Nicka: „[Charlie] bardzo się różni od innych twoich kolegów, wiesz? Jesteś przy nim naprawdę sobą”. Można też dopytać uczestników: A kiedy ty jesteś naprawdę sobą? I czy zgadzasz się ze stwierdzeniem, że koncepcja dwóch połówek jabłka wprowadza w błąd? Z jakimi jeszcze mitami na temat miłości i związków dwojga ludzi się zetknąłeś lub zetknęłaś?

  12. Osoba prowadząca odtwarza piosenkę Pocałunek i prosi o zwrócenie uwagi na tekst, który poleca refleksji.

  13. Ewaluacja: „Co weźmiesz dla siebie z tych zajęć? Z jaką myślą wejdziesz w świat?”.

Załącznik nr 1. Fragment Jak się robi książkę, s. 46-47

Załącznik nr 2. Rozmowa Charliego z Benem, komiks, s. 80-87

Załącznik nr 3.
Czterofazowy model komunikacji bez przemocy Marshalla Rosenberga

KIEDY TY/ KIEDY COŚ
Obserwowanie bez oceniania (i bez uogólniania) (powołanie się na fakty, nie oceniamy! Pamiętaj: opisuj fakty, konkretną sytuację/zachowanie odbiorcy, które ci przeszkadza).

JA CZUJĘ
Rozpoznawanie i wyrażanie (aktualnie przeżywanych) uczuć (np. jestem smutny, zła itp.).

PONIEWAŻ
Wiązanie aktualnie przeżywanych uczuć z potrzebami (wartościami, dążeniami).

CHCĘ
Formułowanie bardzo konkretnych próśb (nie mylić z żądaniami). Wyrażenie swojej prośby, tego, czego się oczekuje od sytuacji, drugiej osoby.

Najprościej zacząć zmiany w sposobie komunikowania od fundamentalnych przykładów, czyli komunikowania tego, co się czuje: zamiast „złościsz mnie” – „jestem zły”, zamiast „nie liczysz się z moimi uczuciami” – „nie podoba mi się, kiedy…”, zamiast „ignorujesz mnie” – „czuję się urażony”.
Warto zauważyć, że wyróżnione przez Rosenberga języki komunikacji dość dobrze korespondują z rozróżnieniem na komunikaty typu „ja” i komunikaty typu „ty” w rozumieniu Thomasa Gordona (1999).
 
Oto przepis na komunikaty „ja”:
Czuję się ……………………… (powiedz, co czujesz),
kiedy ty ……………………… (opisz dane działanie),
ponieważ ……………………… (powiedz, jaki jest związek działania z twoimi odczuciami).

Spróbuj przekształcić poniższy przykład w komunikat oparty na zasadach NVC/PBP:
 
Sytuacja 1. Twój kolega zachowuje się inaczej niż zwykle, w ogóle się nie odzywa, ma zaciętą minę, wygląda na naburmuszonego.
Komunikat „ty”: „Ej, co się dzieje? Nie zachowuj się tak i powiedz mi, o co ci chodzi?”. 
Komunikat „ja”: ………………………………………………
 
Sytuacja 2. Organizujesz spotkanie w domu. Jedna z zaproszonych dziewczyn zapomina cię uprzedzić, że w ogóle się na nim nie pojawi.

Komunikat „ty”: „Jak mogłaś mi coś takiego zrobić? Jak można być tak roztargnioną i samolubną osobą! Mogłabyś się w końcu jakoś ogarnąć”.
Komunikat „ja”: ………………………………………………

Zaprenumeruj, by czytać dalej

Artykuły są dostępne dla czytelników z pełnym dostępem do portalu.

Zamów dostęp Za 99 zł do końca 2024 roku
  • Baza ponad 5 tysięcy artykułów z 33 lat
  • Wszystkie numery z 33 lat
  • Baza kilkudziesięciu szkoleń
  • Ocena czytelników: 5,7 / 6 Ocena czytelników: 5,7 / 6
Biblioteka w Szkole
Zaloguj się jeśli masz już prenumeratę.
newsletter

Chcesz być na bieżąco?

Zapisz się do naszego newslettera, by otrzymywać najnowsze materiały dla bibliotek.