Wszyscy wiemy, że pierwsze wrażenie jest bardzo ważne. Uczeń rozpoczynający naukę w szkole ponadpodstawowej siłą rzeczy jest trochę zagubiony, niepewny, poznaje nowe środowisko i poszukuje w nim swojego miejsca. Jednocześnie ma poczucie, że przeszedł na kolejny, wyższy, etap swojej edukacyjnej ścieżki, więc chętnie odczułby, że w nowej szkole jest traktowany jako osoba bardziej dorosła niż w szkole podstawowej. Nic nie stoi na przeszkodzie, by taką zmianę zobaczył w bibliotece, co z pewnością ma szansę przyczynić się do dobrego otwarcia relacji: nowi uczniowie – biblioteka szkolna.

Biblioteka może być (i często jest) szczególnym miejscem w szkole. W bibliotece nie robi się sprawdzianów, nie stawia się stopni, nie ocenia przez pryzmat postępów w nauce. W bibliotece nie trzeba mobilizować do nauki straszeniem, że „nie zdasz matury”, a uczeń słaby z geografii czy matematyki może być aktywnym czytelnikiem, dobrym organizatorem lub osobą, która z powodzeniem realizuje swoje pozaedukacyjne zainteresowania lub talenty.

Dobra okazja do budowania dobrego wizerunku

Zachęcamy do podjęcia starań, by takie pierwsze spotkanie uczniów kl. I z biblioteką szkoły średniej stało się także okazją do budowania wizerunku biblioteki. Warto pokazać nie tylko regulaminy, zakazy, nakazy. Można przy okazji spróbować przedstawić nowym uczniom bibliotekę jako miejsce przyjazne, bezstresowe, w którym da się także porozmawiać, odpocząć, poszperać w książkach, realizować swoje zainteresowania.

Zapoznanie nowych uczniów z biblioteką powinno być odpowiednio przygotowane, bazować na pomyśle, który zapewni dobry pierwszy kontakt. Nie ma znaczenia, czy odbywa się to na godzinie wychowawczej, czy na zastępstwie. Ważne, by nauczyciel bibliotekarz na początku roku szkolnego miał okazję spotkać się z każdą kl. I i mógł zrealizować swoje zamierzenia.

Ramowy cel takiego pierwszego spotkania oczywiście powinien zawierać podstawowe informacje o zasadach działania biblioteki i głównych punktach regulaminu, ale nie ma sensu marnować czasu tylko na te kwestie ani też specjalnie się nad nimi rozwodzić. Ważniejsze są wzajemne poznanie się, rozmowa o zainteresowaniach z zakresu szeroko rozumianej kultury, budowanie relacji.

Jak spotkanie w kawiarni?

Dlaczego pierwsze zajęcia w bibliotece nie mogłyby mieć np. charakteru nieformalnego spotkania przy kawie i napojach orzeźwiających, podczas którego na partnerskich zasadach rozmawia się o książkach, filmach, muzyce, własnych zainteresowaniach, oczekiwaniach wobec biblioteki? Tak, żeby w miłej atmosferze po prostu się poznać, wymienić opinie, mile spędzić czas.

Co stoi na przeszkodzie, by np. zamiast odczytywać regulaminy, podawać dane statystyczne, opowiadać o historii biblioteki, zasadach UKD lub wygłaszać nudne pogadanki o wartości czytania w życiu człowieka, pokazać atrakcyjne filmy z przedsięwzięć organizowanych przez bibliotekę lub pozwolić starszym uczniom opowiedzieć o ich aktywnościach wspieranych przez bibliotekę?

A może ciekawe byłoby pokazanie potencjału biblioteki (szczególnie dobrze wyposażonej) podczas zajęć polegających np. na zrobieniu przez uczniów swoich czytelniczo-kulturalnych CV w postaci cyfrowej? Albo wspólne zredagowanie informacji (uzupełnionej filmem, zdjęciami i atrakcyjnym komentarzem) o pierwszym spotkaniu w bibliotece na stronę internetową, profil na Facebooku czy TikToku.

Pomysłów może być wiele. Trzeba je dostosować do możliwości i potrzeb konkretnej biblioteki, jej potencjału, warunków działania oraz preferowanych przez nauczyciela bibliotekarza form pracy.

Cele

Cele pierwszego spotkania z uczniami szkół ponadpodstawowych to:

• zapoznanie uczniów z zasadami korzystania z biblioteki;
• poznanie nowych uczniów i ich zainteresowań czytelniczych i kulturalnych;
• budowanie pozytywnego wizerunku biblioteki – jako przyjaznego miejsca wspierającego naukę w szkole, umożliwiającego rozwijanie zainteresowań.

6 prostych rad

1. Zadbaj o możliwość przeprowadzenia spotkań ze wszystkimi klasami I.
2. Przemyśl pomysł na spotkanie – jak zwięźle, rzeczowo, przedstawić zasady działania biblioteki i jej najmocniejsze strony, a przy okazji przeprowadzić dodatkowe atrakcyjne działania umożliwiające poznanie nowych uczniów i budowanie pożądanego wizerunku biblioteki.
3. Nie ma sensu omawiać lub (o zgrozo!) czytać regulaminu. Wystarczą najważniejsze dla uczniów informacje, dzięki którym będą wiedzieli, kiedy mogą przyjść, żeby skorzystać z usług biblioteki i jak to zrobić, jakie są warunki ewentualnego korzystania ze sprzętu typu komputer, skaner, drukarka, ksero.
4. W wielu bibliotekach realizowane są różnego rodzaju aktywności uczniów (np. redakcja gazetki, kółka zainteresowań). Niekiedy jest to po prostu grupa zaprzyjaźnionych z biblioteką uczniów. Zaproś do tych działań – a jeszcze lepiej, gdy zrobi to zaangażowany w nie uczeń starszej klasy.
5. Jeżeli biblioteka prowadzi profile w mediach społecznościowych, poproś, aby uczniowie od razu je polubili lub zasubskrybowali. Będziesz mieć z nimi kontakt.
6. Pokaż nowym uczniom, że traktujesz ich po partnersku. Biblioteka może być miejscem, w którym znajdą spokój i będą mogli się wyrazić. Niech poczują się u ciebie jak dorośli studenci.