Opiekuję się uczniami kl. I-VI od 6 lat. Koleżanka, która pracowała przede mną, bardzo się starała, aby biblioteka była czysta i estetyczna, oraz dbała o dobór księgozbioru. Przejmując bibliotekę, chciałam kontynuować zmiany, ale też dostosować wystrój pomieszczeń do współczesnych standardów.

Apetyt rośnie w miarę jedzenia

Od początku sukcesywnie starałam się ten plan realizować. Zaczęłam od wejścia do biblioteki. Nie wymagało to praktycznie żadnych nakładów finansowych, a jedynie trochę pracy mojej i uczniów. Powstały więc ozdobny portal do biblioteki (pomysł wypatrzony w sieci u jednej z bibliotekarek) oraz mural tematycznie związany książkami i czytaniem.

Mówi się, że apetyt rośnie w miarę jedzenia, i tak było ze mną. Wiadomo, że biblioteka przeważnie jest niedofinansowana i pomijana w inwestycjach. Moje marzenie o nowoczesnym wnętrzu dostępnym dla każdego było niestety bardzo kosztowne. Nie mogłam liczyć na takie dofinansowanie ze środków szkoły, tym bardziej że powierzchnia biblioteki to 120 mkw., z czego niemal połowa była do tej pory zarezerwowana na regały z książkami sprzed 50 lat.

Zmiana przestrzeni bibliotecznej stała się moim priorytetem. Po przyjrzeniu się różnym bibliotekom i metamorfozom wizualnym, które przechodziły, wiedziałam, że „moje” miejsce musi się zmienić. Ma stać się bardziej dostępne, przyjazne dla tych, którzy zechcą je odwiedzić. Stąd też nie tylko jasne kolory, nowoczesna stylistyka, wygodne pufy, miejsce do spotkań, ale i kącik wyciszenia, słuchawki izolujące dźwięk, wolny dostęp do półek, bliski kontakt z bibliotekarką i elementy nowoczesne – np. drukarka 3D czy stały dostęp do materiałów kreatywnych, z których uczniowie mogą korzystać.

Skąd pieniądze?

Zaczęłam szukać sposobów na zdobycie funduszy. Nieocenionym źródłem informacji o grantach i możliwościach finansowania moich zamierzeń były strony internetowe fundacji oraz media społecznościowe.

Fundacja Orlen – Dziupla Projektantów

W ten sposób natknęłam się na grant/darowiznę Fundacji Orlen w programie „Moje miejsce na ziemi”. Napisałam projekt, który odpowiadał wymaganiom fundacji, i po długim oczekiwaniu okazało się, że mój pomysł znalazł się pośród 170 projektów docenionych przez radę fundacji (na ponad 2 tysiące zgłoszeń).

Otrzymaliśmy darowiznę w wysokości 15 tys. zł na realizację projektu i zmianę przestrzeni czytelni, która miała stać się Dziuplą Projektantów.

Dziupla Projektantów to mój autorski projekt stworzenia w bibliotece przestrzeni, gdzie królowałyby kreatywność, różne formy pracy projektowej i zajęcia, dzięki którym zadbalibyśmy o dobrostan uczniów (np. szydełkowanie, przygotowywanie włóczkowych ciszaków dla młodszych, aktywne zajęcia z książką).

Jednym z warunków otrzymania darowizny było nastawienie działania naszej Dziupli nie tylko na uczniów szkoły, ale także na środowisko lokalne. Wypełniliśmy je poprzez organizowanie różnych aktywności, jak np. sobotnie spotkania „Dzierganie przy kawie”, na które przychodzili absolwenci i panie z terenu osiedla.

Z czasem utworzyły się spotkania „Matki–córki”, obejmujące rodzinne dzierganie, a przy okazji dające czas na wzmacnianie więzi i dobrostanu, rozmowy, wymianę poglądów i pomysłów na spotkania.

Dziupla Projektantów stała się zatem wyjątkowym miejscem, gdzie dzieje się magia tworzenia (szydełkowanie, szycie i wiele innych). Dodatkowo, dzięki rządowemu programowi „Laboratoria Przyszłości”, otrzymałam do biblioteki drukarkę 3D, która cieszy się ogromnym zainteresowaniem uczniów, oraz nowoczesnego laptopa.

Fundacja Szkoła z Klasą – Razem w klasie

Do szczęścia brakowało nam tylko modernizacji jeszcze jednej przestrzeni w bibliotece – tej, którą widzimy zaraz po przekroczeniu jej progu. Nadarzyła się okazja. Otóż Fundacja Szkoła z Klasą ogłosiła konkurs projektów w ramach swojego programu „Razem w klasie”.

Okazało się, że nasz projekt o nazwie „Dobre miejsce” się spodobał i znalazł się pośród 10 finalistów. Na zmianę tej przestrzeni otrzymaliśmy 10 tys. zł.

W tym projekcie istotną rolę odegrali uczniowie, którzy włączyli się w projektowanie i kreowanie przestrzeni. Ogłosiliśmy konkurs na pomysły zmiany w pomieszczeniu, które znajduje się zaraz po wejściu do biblioteki. Padało mnóstwo propozycji zmian: kolorystyki, ustawienia biurka, podręcznych regałów itp. Uczniowie pisali też, jakie gry i książki chcieliby mieć pod ręką, gdzie ustawić kwiaty, nie zapomnieli też o pufach, fotelach i hamakach.

Po wygraniu grantu wcielaliśmy ich pomysły w życie, ale też włączyliśmy uczniów w realizację: przesadzanie kwiatów, przyklejanie paneli w kształcie klocków Lego, wykonanie skrzynek na kwiaty w naszej szkolnej warsztatowni. W rezultacie powstało niezwykłe miejsce – dobre miejsce dla każdego, które cieszy się ogromnym zainteresowaniem każdego dnia.

Rada Dzielnicy Zaspa Młyniec

Skoro udało się zrobić tak dużo, wykorzystując środki z darowizn i grantów, należało dostosować do wymogów nowoczesności przestrzeń całej biblioteki, bo wsparcie finansowe uzyskaliśmy w sumie na dwa z trzech pomieszczeń.

Postanowiłam poszukać pomocy u Rady Dzielnicy Gdańsk-Zaspa Młyniec, z którą współpracowałam już wcześniej. Napisałam projekt, w którym w zamian za sfinansowanie wymiany regałów zobowiązałam się prowadzić warsztaty dla mieszkańców dzielnicy. Ponieważ moim konikiem jest szydełkowanie, chciałam to wykorzystać i poprowadzić naukę szydełkowania w formie kilku otwartych spotkań dla dorosłych oraz systematycznych spotkań dla dzieci. Z dziećmi zaczynaliśmy od spotkań godzinnych – obecnie zainteresowanie jest tak duże, że prowadzę dwie grupy młodych adeptów dziergania.

Dzięki temu projektowi otrzymałam 7 tys. zł i mogłam wykorzystać tę kwotę na zmianę przestrzeni w bibliotece, a także odkrywać i rozwijać talenty dzieci i dorosłych.

Budżet szkoły

Z pomocą przyszła też nieoceniona dyrektorka Iwona Zielnik, która zawsze jest przychylna moim pomysłom, tym szalonym również. Udało jej się wygospodarować pieniądze i dzięki niej w trakcie remontu wymieniono podłogę i oświetlenie w całej bibliotece. Był to koszt niebanalny, bo ok. 15 tys. zł. Dokupiliśmy też regały za 2,5 tys. zł.

Remont swoją pracą i umiejętnościami wsparli nasi konserwatorzy. Podłogę kładła firma zewnętrzna, ale całą resztę wykonali oni swoimi własnymi rękami: zdzieranie starej podłogi, szpachlowanie, malowanie, przejęli też kontakty z wykonawcami. Ich praca była niesamowita.

Podsumowanie

Remont biblioteki i zmiana przestrzeni były istnym szaleństwem. Całość zbiegła się w jednym czasie. W sumie remont trwał od maja do końca września 2023 r. Dla czytelników drzwi biblioteki zamknęły się kompletnie na początku czerwca. Wtedy rozpoczęły się najcięższe prace. We wrześniu dokańczaliśmy jeszcze niektóre zadania, jak montaż regałów, ustawianie od początku książek na półki, ostatnie szlify aranżacyjne. Pierwsi czytelnicy zjawili się w nowej bibliotece w połowie września i byli zachwyceni.

Koszty remontu i nowej aranżacji biblioteki to ok. 50 tys. zł. Wszystko, co się zadziało, to spełnienie moich marzeń i rezultat mnóstwa pozytywnej energii od ludzi bezpośrednio zaangażowanych w ich spełnienie.

Powstało wyjątkowe miejsce przeznaczone dla czytelników, ale nie tylko. Przyciąga ono też uczniów, którzy chcą odpocząć, pograć w gry planszowe, poukładać kostkę Rubika, porozmawiać z koleżankami i kolegami, rozwijać swoje pasje, ale też uczyć się czegoś nowego i je odkrywać.

Realizacja wszystkich projektów, dzięki którym otrzymaliśmy finansowanie, była bardzo czasochłonna i angażująca. Prowadziłam zajęcia szydełkowania dla mieszkańców dzielnicy i takie same zajęcia dla dzieci co tydzień, poza tym akcje angażujące starszych uczniów na rzecz młodszych i warsztaty kreatywne. Było tego naprawdę dużo, ale udało się.

Kilka rad

Każdy remont niesie za sobą niespodzianki. Kilka rad ode mnie:

Szukaj sojuszników zmiany.
Dowiedz się, jak wygląda współpraca z działem księgowości w twojej instytucji. Sprawdź, jak księgowane są planowane przez ciebie wydatki (środki trwałe, wyposażenie itp.) oraz jakie są możliwości przesunięć na pozycjach budżetowych – tego wszystkiego nauczyłam się w przeciągu pół roku realizacji wszystkich projektów.
Jeśli otrzymasz grant lub darowiznę, dokładnie przeczytaj umowę i przeanalizuj informacje dotyczące współpracy i księgowości.
Dokładnie oblicz swoje potrzeby, czyli: czego potrzebujesz, ile to kosztuje i gdzie to kupić.
Zapytaj w swojej instytucji, jakie są możliwości wsparcia twoich pomysłów.
Wszystkie niespodziewane sytuacje traktuj ze spokojem. Są rzeczy, na które nie masz wpływu (np. wpłynięcie środków z grantu nie na to konto co trzeba).
Każdą zmianę i postępy prac dokumentuj – będzie to świetny materiał promocyjny.
Pytaj uczniów, czego potrzebują. Mają świetne pomysły i chcą się angażować w zmianę.
Znajdź kogoś, z kim możesz porozmawiać, kiedy wydaje ci się, że rozmach twojej inwestycji cię przerasta. To bardzo ważne, bo chwile zwątpienia i zniechęcenia pojawiają się zawsze.
Szukaj w internecie, wśród znajomych, informacji o projektach i grantach. Duże firmy często wspierają działania szkół i finansują pomysły edukacyjne (dobrym źródłem informacji jest strona www.granty.pl).
Pamiętaj, że dużo zależy od twojego zaangażowania w działania promujące bibliotekę. Pokazuj, co robisz, że działasz dla uczniów i społeczności – w rezultacie będzie ci łatwiej prosić o pomoc np. rodziców czy też instytucje, stowarzyszenia itp.