Przebieg zajęć:
Część I (45 minut)
- Po powitaniu prowadzący prezentuje uczestnikom przyniesiony rekwizyt i pyta ich, co to jest i co można zrobić z ziemniaków. Propozycje zapisuje na tablicy. Później rozpoczyna dyskusję o tym, co to jest kreatywność, do czego jest nam potrzebna i czy można ją ćwiczyć.
- Uczestnicy w pięcio-, sześcioosobowych zespołach dopisują skojarzenia do hasła „kreatywność” umieszczonego na planszy.
- Prowadzący podsumowuje zadanie i czyta definicję kreatywności.
- Prowadzący czyta pierwszy fragment książki Historii o kreatywności. Sekretny przepis na placki, do słów: „(…) najwspanialsze na świecie albo nawet w całej galaktyce” (s. 51).
- Rozmowa z uczestnikami na temat przeczytanego tekstu. Pytania pomocnicze:
- Co śniło się Miłoszowi?
- Dlaczego babcia Władzia nie przygotuje dzisiaj placków ziemniaczanych?
- Prowadzący rozpoczyna burzę mózgów, zadając pytanie: jak mógł czuć się Miłosz, gdy się dowiedział, że nie będzie dzisiaj placków, bo babcia Władzia jest przeziębiona? Każdy z uczestników wypisuje na kartkach samoprzylepnych emocje. Następnie podchodzi do tablicy i przykleja swoje kartki. Prowadzący podsumowuje zadanie, czytając zgromadzone emocje.
- Prowadzący czyta dalszą część Historii o kreatywności do słów: „(…) uważam, że to najlepszy lek na problemy. Nie załamywać się, tylko coś wykombinować!” (s. 52).
- Rozmowa z uczestnikami na temat przeczytanego tekstu. Pytania pomocnicze:
- Jak czuli się Miłosz i tata, gdy się dowiedzieli, że nie będzie pysznych placków?
- Co na marudzenie brata i taty powiedziała Julka? (W celu lepszego zapamiętania dobrej rady Julki warto wraz z uczestnikami powtórzyć ją dwa-trzy razy na głos).
- Prowadzący rozpoczyna burzę mózgów, zadając pytanie: w jaki sposób można rozwiązać problem? Każdy z uczestników wypisuje na kartkach samoprzylepnych, co można zrobić, aby jednak były dzisiaj na obiad pyszne placki ziemniaczane. Każdy podchodzi do tablicy i przykleja swoje kartki. Prowadzący podsumowuje zadanie, czytając zgromadzone sposoby rozwiązania problemu.
- Prowadzący czyta trzecią (i ostatnią) część opowiadania, w której uczestnicy poznają, jak bohaterowie poradzili sobie z zaistniałą sytuacją, a także pokazuje zamieszczoną ilustrację.
- Rozmowa z uczestnikami na temat przeczytanego tekstu. Pytania pomocnicze:
- Co wymyślił Miłosz, aby babcia Władzia szybciej wyzdrowiała?
- Kto pomógł Miłoszowi w łapaniu czystego powietrza o zapachu rosnącej w ogrodzie kaliny do słoików?
- Jak zareagowała babcia Władzia na odwiedziny Miłosza, Hani i Amelki?
- Jak to się stało, że w domu na dzieci czekały ciepłe placki ziemniaczane według przepisu babci Władzi?
- W jaki sposób rodzice Miłosza poznali sekretny przepis babci Wandzi na pyszne placki ziemniaczane?
Część II (45 minut)
- Prowadzący pyta uczestników, czy chcieliby poczuć się przez chwilę tak, jak Miłosz i jego kuzynki podczas łapania czystego powietrza do słoików. Jeśli tak, to zaprasza uczestników na krótki spacer (scenerią może być np. szkolny ogródek, pobliski park czy łąka). Na zewnątrz prowadzący rozdaje każdemu z uczestników słoiczek, do którego uczestnicy łapią czyste powietrze. Zbierają też do niego inne leśne przedmioty, np. kolorowe kamyczki, piasek, liście, gałązki, kwiatki. Zadanie to może być poprzedzone zabawami ruchowymi na świeżym powietrzu.
- Po powrocie z wycieczki następuje wymiana wrażeń. Uczestnicy dekorują swoje słoiczki. Rozmowa, prezentacja efektów pracy. Podsumowanie zadania przez prowadzącego.
Część III (45 minut)
- Praca w tych samych zespołach co wcześniej. Prowadzący rozdaje każdej z grup kopertę, w której znajdują się rozsypane słowa. Zadaniem uczestników jest ułożenie hasła z rozsypanych wyrazów.
- Każdy z przedstawicieli grupy, która ma hasło nr 1, po kolei odczytuje ułożony cytat. Prowadzący weryfikuje hasło. Następuje dyskusja, jak uczestnicy rozumieją dany cytat. Taka sama procedura następuje w przypadku hasła nr 2 i hasła nr 3. Podsumowanie zadania przez prowadzącego.
- Prowadzący rozpoczyna burzę mózgów, zadając pytanie: jakie są sposoby na zwiększenie kreatywności? Uczestnicy zastanawiają się w grupach nad takim przepisem. Po zakończonej pracy (do 10 minut) prowadzący wpisuje propozycje na wspólny plakat zatytułowany: „Przepis na pobudzenie kreatywności”. Wspólne zawieszenie plakatu w sali.
- Praca plastyczna. Zadanie polega na dokończeniu obrazka, najlepiej w sposób kreatywny.
- Prezentacja efektów pracy. Klasowa wystawa prac pt. „Od ziemniaka do…”.
- Dodatek dla chętnych. Każda z grup wymyśla kreatywne sposoby rozwiązania danego problemu, np.:
- Co by było, gdyby nie było prądu?
- Co by było, gdyby nie było połączeń online?
- Co by było, gdyby w domu był tylko jeden ziemniak?
- Co by było, gdyby nagle zepsuła się tarka do ziemniaków i nie dało się jej naprawić?
- Dodatek dla chętnych: pieczątki z ziemniaków. Uwaga: zadanie dla starszych klas!
- Dodatek dla chętnych: kalambury z wykorzystaniem słów, które znajdowały się w Historii o kreatywności, np. biedronka, tajemnica, ogród, opatrunek, chustka, przepis, kalina, protest, krawężnik, dżdżownica.
- Zakończenie. Prowadzący pyta uczestników, jaka była rada Julki, kiedy ma się problem. Wspólne głośne powtórzenie dobrej rady: najlepszy lek na problemy to nie załamywać się, tylko coś wykombinować! Prowadzący podsumowuje, że zawsze, kiedy ma się jakiś problem, najpierw trzeba z kimś o nim porozmawiać i spróbować wspólnie lub samemu go rozwiązać. I pamiętać, że od każdego z nas zależy, jaki będzie świat. Każdy ma moc, by zmieniać rzeczywistość.
- Krótka rozmowa z uczestnikami zajęć o tym, co im się najbardziej w zajęciach podobało, a co im sprawiało trudność.
- Wręczenie przez prowadzącego każdemu z uczestników dyplomu uczestnictwa w zajęciach. Zaproszenie do udziału w kolejnych warsztatach.
- Pożegnanie się piosenką Jerzego Kobylińskiego Wiara w siebie z płyty Mądrowskazy.
Narzędzia sprawdzające efekty biblioterapeutyczne
Rundka. Zdania niedokończone:
- Jestem kreatywny/kreatywna, bo…
- Gdy jestem kreatywny/kreatywna, to…