Zamów dostęp za 99 zł do końca roku!

Ucisz swojego wewnętrznego krytyka – zacznij (wreszcie) doceniać siebie

Ucisz swojego wewnętrznego krytyka – zacznij (wreszcie) doceniać siebie
Obraz wynegenerowany za pomocą Midjourney

Cele:

  • poznanie siebie, swoich mocnych i słabych stron;
  • uświadomienie sobie, kim jest wewnętrzny krytyk i jakiego rodzaju komunikaty do nas kieruje;
  • podniesienie samooceny, poczucia własnej wartości;
  • uświadomienie sobie istotnej roli podejmowania wysiłku i wytrwałości w dążeniu do obranego celu;
  • ukazanie pozytywnych aspektów wdzięczności oraz doceniania siebie.

Warunki techniczne:

  • liczba uczestników: 15-20 osób;
  • wiek uczestników: 12-15 lat;
  • miejsce zajęć: sala lekcyjna lub biblioteka;
  • czas trwania: 2 x 45 minut (z przerwą 10-15 minut).

Treści przekazywane:

  • słabe i mocne strony;
  • definicja wewnętrznego krytyka;
  • rola wytrwałości w życiu człowieka;
  • pozytywne aspekty wdzięczności oraz doceniania siebie.

Metody pracy:

  • głośne czytanie tekstu;
  • słoneczko;
  • rozmowa kierowana;
  • dyskusja;
  • burza mózgów;
  • elementy arteterapii.

Formy pracy:

  • indywidualna;
  • grupowa;
  • zbiorowa.

Literatura wykorzystana do zajęć:

  • Jędrzejewska-Wróbel R., Oklejak M.: Kije samobije. Baśń o pewności siebie, Warszawa: Bajka, 2023.
  • Schab L.M.: Jesteś kimś więcej, niż myślisz – dla nastolatków, Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2021.
  • Yamada K, Barouch G.: Może. O magicznym potencjale, który drzemie w każdym człowieku, [Olsztyn]: Levyz, 2022.
  • Yamada K., Hurst, E.: Próbowanie. Przypowieść o wytrwałości, [Olsztyn]: Levyz, 2021.

Środki dydaktyczne:

  • tekst literacki;
  • skala do badania nastroju (Załącznik nr 1);
  • kolorowe i białe karteczki;
  • białe koperty;
  • samoprzylepne kolorowe motyle i kwiaty;
  • kredki, flamastry;
  • kolorowe patyczki;
  • czyste kartki A4;
  • ćwiczenie dodatkowe do koperty (Załącznik nr 2);
  • kartki A4 ze schodami trudności (Załącznik nr 3);
  • kartki A4 z wydrukowanym cytatem na środku – „zaprojektuj swój herb” (Załącznik nr 4).

Przebieg zajęć:

Część wstępna

Prowadzący wita uczestników, przedstawia temat zajęć i zaprasza do aktywnego uczestnictwa w zajęciach. Rozdaje uczestnikom skalę do badania nastrojów (Załącznik nr 1) i prosi o zaznaczenie (kolorem lub obrysowaniem), w jakim nastroju zaczynają zajęcia. Następnie zaprasza do udziału w ćwiczeniu integrującym grupę. Każdy uczestnik po kolei wymawia na głos swoje imię i następnie kończy zdanie: „Kto, tak jak ja, lubi…”, podając nazwę ulubionej czynności, np. rysować, biegać, tańczyć, śpiewać, wyszywać, pisać, czytać, jeździć na rowerze. Uczestnicy, którzy lubią wspomnianą czynność, podnoszą rękę.

Część właściwa

  • Prowadzący rozdaje każdemu po kilka kolorowych karteczek i zaprasza uczestników do burzy mózgów, pytając: Kto to jest wewnętrzny krytyk? Co może do nas mówić? Jak się czujemy, kiedy do nas mówi? Zachęca do napisania odpowiedzi na karteczkach i ułożenia na stoliku w kształcie słoneczka. Następnie wspólnie z grupą analizuje odpowiedzi.

  • Czytanie pierwszego fragmentu tekstu Kije samobije autorstwa Roksany Jędrzejewskiej-Wróbel (do s. [14]). Po przeczytaniu fragmentu następuje krótka rozmowa. Prowadzący zadaje pytania do tekstu:
    – Jakie komunikaty słyszała Anielka? (m.in.: „Lepiej nie bierz dokładki. Masz skłonności do tycia”; „Będziesz ładniejsza, jak przestaniesz tak marszczyć czoło”; „Biegasz jak ofiara losu”; „Co się tak cieszysz, zaraz będziesz płakać”; „Znasz dobrą odpowiedź? Na pewno?”);
    – Jaki był ich cel? (miały ją rzekomo zmotywować do zmiany);
    – Kto był nadawcą tych komunikatów? (mama, tata, ciocia, babcia, wychowawczyni, pan wuefista, ona sama – czyli ważne osoby w jej życiu);
    – Jak się czuła, słysząc te komunikaty? Czy były one pomocne? Dodawały jej energii, pewności siebie, czy wręcz przeciwnie? (czuła się gorsza od innych, bała się cokolwiek robić, pytać o coś, podcinały jej skrzydła, sprawiały, że przestawała wierzyć w siebie, lubić i akceptować siebie, taką jaka jest)

  • Praca indywidualna: prowadzący rozdaje każdemu uczestnikowi zajęć czystą kartkę A4 i prosi, by każdy złożył ją w poziomie na pół, a następnie wypisał po jej lewej stronie jedną cechę charakteru lub wyglądu, której w sobie nie lubi, którą by chciał w sobie zmienić (tutaj zazwyczaj chcemy wpisać więcej niż jedną cechę). Po prawej stronie zaś trzy cechy charakteru lub wyglądu, które w sobie lubi i akceptuje (tutaj zazwyczaj trudniej znaleźć więcej niż jedną, dwie cechy pozytywne w sobie). Po ukończeniu zadania inicjuje krótką dyskusję o tym, którą stronę kartki było łatwiej wypełnić. Dlaczego? Czy wszystkim udało się znaleźć swoje trzy powody do akceptacji? Po rozmowie prowadzący prosi, by uczestnicy u góry kartki napisali swoje imię, lewą stronę kartki zamalowali delikatnie na szaro, a prawą stronę na żółto.

  • Czytanie drugiego fragmentu tekstu Kije samobije (od s. [15] do końca). Rozmowa kierowana. Prowadzący pyta:
    – Co pomogło Anielce pokonać kije samobije?
    – Kto jej w tym pomógł? (nauczycielka, koleżanka z grupy)
    – Jak się czuła, kiedy nauczyła się „panować nad kijami”? (zyskała pewność siebie, chęć do działania, zaczęła doceniać i lubić siebie)

  • Praca indywidualna z elementami arteterapii: ozdabianie własnej koperty wdzięczności. Każdy uczestnik otrzymuje białą kopertę i kolorowe samoprzylepne materiały (motylki, kwiaty), kredki oraz flamastry. Po skończeniu pracy i prezentacji kopert prowadzący zachęca do schowania swojej kartki z imieniem do koperty i zabrania jej ze sobą do domu. (Do każdej koperty możemy dołączyć wydrukowaną propozycję dodatkowego ćwiczenia1 do pracy w domu – Załącznik nr 2).

  • Po przerwie (10-15 minut) prowadzący rozpoczyna czytanie tekstu książki Próbowanie. Przypowieść o wytrwałości autorstwa Kobi Yamady, pokazując ilustracje, ale omijając podanie tytułu.

    Po zakończeniu czytania pyta:
    – O czym jest książka według uczestników? (o sile wytrwałości, cierpliwości, o podejmowaniu wyzwań, o tym, że nie ma sukcesu bez zgody na błędy, porażkę w życiu)
    – Jakie uczucia towarzyszyły bohaterowi opowieści, kiedy próbował swoich sił zgodnie z radami rzeźbiarza i nic nie szło po jego myśli? (złość, frustracja, zniechęcenie)
    – Co zadecydowało o sukcesie? (wytrwałość, cierpliwość, pozwolenie sobie na błędy, na doświadczanie porażek)
    – Czy jest jakaś umiejętność, którą bardzo chcieliście kiedyś nabyć, ale nawet nie spróbowaliście? Czy jest coś, co bardzo chcieliście robić, podjęliście wyzwanie i odnieśliście sukces? Czy trudno było zacząć? Czy zawsze wszystko udawało ci się od początku? Jaki tytuł nadalibyście książce?

  • Ćwiczenie w grupach – „schody trudności” (Załącznik nr 3). Prowadzący dzieli uczestników na dwie grupy. Każdy uczestnik dostaje kartkę A4 z narysowanymi schodami wiodącymi do okna. Prowadzący zachęca, by napisać w oknie swój cel, umiejętność, którą chcielibyśmy zdobyć (np. nauczę się: malować obrazy, wyszywać, robić na drutach, szydełkować, nagrywać filmiki na TikToka, podcasty na YouTube’a, prowadzić bloga, pisać recenzje, jeździć na nartach, na desce, pływać, nurkować, doceniać siebie itp.), a na schodach wpisać trudność lub trudności, jakie widzi się na drodze do obranego celu. Następnie poleca oddać kartkę sąsiadce/sąsiadowi po swojej prawej stronie, który wpisze propozycje pokonania wybranych trudności (każda kolejna osoba wpisuje po jednej propozycji). Kartki wędrują między uczestnikami zajęć, aż na każdej będzie po kilka podpowiedzi. Uczestnicy odnajdują swoje „schody trudności” i analizują przez chwilę. Kto chce, może się podzielić odpowiedziami.

  • Indywidualna praca twórcza z elementami arteterapii – „zaprojektuj swój herb”. Każdy uczestnik otrzymuje kartkę A4 z wydrukowanym cytatem z książki autorstwa Kobi Yamady Może. O magicznym potencjale, który drzemie w każdym człowieku (Załącznik nr 4). Na ławkach dostępne są kredki i flamastry. Zadanie polega na zaprojektowaniu swojego własnego herbu i ozdobieniu go. Po zakończonym zadaniu prowadzący układa z pomocą uczestników wszystkie herby na stolikach, a uczestnicy mogą się przechadzać i podziwiać wykonane herby.

Część końcowa

  • Ćwiczenie. Prowadzący rozdaje uczestnikom po małej kartce i zachęca do napisania na niej komunikatu, którego chcemy się pozbyć ze swojego umysłu, a następnie do jej podarcia i wyrzucenia do kosza2.

  • Praca indywidualna z elementami arteterapii. Każdy uczestnik wybiera kolorowy patyczek i ozdabia go, przyklejając do niego motyla lub kwiat. Prowadzący zachęca do napisania na nim pozytywnej afirmacji, zdania, z którym kończymy dzisiejsze zajęcia (np. „Dziękuję, że jesteś”, „To jest dobry dzień”, „Lubię siebie”, „Jestem ważna”, „Doceniam siebie”, „Mam prawo do błędów”).

  • Na zakończenie zajęć prowadzący rozdaje skalę do badania nastrojów (Załącznik nr 1) i prosi o jej wypełnienie i pozostawienie na stoliku. Następnie dziękuje za aktywność i zaangażowanie na zajęciach oraz zachęca do podejmowania wyzwań w codziennym życiu i próbowania swoich sił w działaniu, szukania i rozwijania swoich nowych lub zapomnianych pasji oraz doceniania siebie.
  1. Lisa M. Schab, Jesteś kimś więcej, niż myślisz – dla nastolatków. Wydanie pierwsze w języku polskim. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2021, s. 142-143.
  2. Tamże, s. 29.

Zaprenumeruj, by czytać dalej

Artykuły są dostępne dla czytelników z pełnym dostępem do portalu.

Zamów dostęp Za 99 zł do końca 2024 roku
  • Baza ponad 5 tysięcy artykułów z 33 lat
  • Wszystkie numery z 33 lat
  • Baza kilkudziesięciu szkoleń
  • Ocena czytelników: 5,7 / 6 Ocena czytelników: 5,7 / 6
Biblioteka w Szkole
Zaloguj się jeśli masz już prenumeratę.
10/2023

...lub zamów numer Biblioteka w Szkole 10/2023

W cenie 24,00 zł

Zamów numer
Do pobrania
newsletter

Chcesz być na bieżąco?

Zapisz się do naszego newslettera, by otrzymywać najnowsze materiały dla bibliotek.