W czasach kiedy nie mamy bezpośredniego kontaktu z uczniami, coraz trudniej jest ich zmotywować do sięgania po książkę. Wymyślanie coraz to nowszych sposobów na aktywizację czytelniczą może się okazać trudnym, ale ciekawym doświadczeniem. Co robić, aby dzieci złapały bakcyl czytania? Jak wyrobić nawyk codziennego czytania, tak aby nie zniechęcić, a spowodować, by po pewnym czasie czytały same, dla przyjemności?

NAJPROSTSZE POMYSŁY SĄ NAJLEPSZE

By osiągnąć ten cel, bibliotekarze dwoją się i troją: organizują konkursy, obiecują nagrody… Czasem okazuje się, że najprostsze pomysły są najlepsze, a strzałem w dziesiątkę jest kartka zapełniona kotami, biedronkami, kwiatami i innymi stworami. Tak było w przypadku wyzwań czytelniczych. Cała zabawa łączy dwie aktywności: czytanie i kolorowanie. Polega na tym, by dzieci po 15 minutach czytania pokolorowały jedną wybraną postać lub rzecz z karty wyzwania. Zawartość karty zawsze jest podporządkowana jakiemuś tematowi (np. konkretnej lekturze szkolnej) lub motywowi (np. świętom). Na jednej karcie jest ok. 20-25 obrazków. W ten sposób powstają kudłate, mruczące, słodkie czy pachnące wyzwania czytelnicze.

ZALETY DO KWADRATU

Kolorowanie i czytanie mają ze sobą wiele wspólnego: stymulują obie półkule mózgowe, rozwijają wyobraźnię, poprawiają skupienie i koncentrację. Mimo że dla niektórych uczniów czytanie może być trudne i skomplikowane, powoduje redukcję stresu i uspokaja. Takie same korzyści przynosi kolorowanie – czynność, którą większość dzieci bardzo lubi wykonywać. Kojarzy im się ona z czymś przyjemnym, do czego potrzebują tylko kredek, jest szybka i nie wymaga wcześniejszych przygotowań. W naszym wyzwaniu dzieci same siebie nagradzają, kolorując swoją odznakę. Wyzwanie czytelnicze i chęć pokolorowania całej karty motywują je do czytania nie tylko 15 minut, ale i pół godziny lub dłużej. Tym sposobem dzieci wyrabiają w sobie nawyk codziennego czytania i podobnie jak w grze, zdobywają nowe poziomy i kolejne karty czytelnicze.

LEKTUROTEKA I MRUCZĄCE WYZWANIE CZYTELNICZE W GORZOWIE WLKP.

W Bibliotece Pedagogicznej Wojewódzkiego Ośrodka Metodycznego w Gorzowie Wielkopolskim staramy się inspirować nauczycieli do nowego spojrzenia na lektury szkolne. Działaniem dostosowanym do obecnych warunków nauki zdalnej było stworzenie w programie Wakelet kolekcji Lekturoteki (https://wakelet.com/@pedagogiczna). Zawiera ona autorski zbiór zadań, ćwiczeń, sketchnotek i kart pracy do lektur szkolnych przygotowanych m.in. w programach Genial.ly i LearningApps. Obecny zasób stanowi 11 lektur i obejmuje min. Karolcię Marii Krüger, Plastusiowy pamiętnik Marii Kownackiej czy Mitologię Jana Parandowskiego.

Pomysł na wyzwania czytelnicze został przyniesiony w tornistrze drugoklasisty ze szkoły, bo to właśnie wychowawczyni mojego syna Bożena Pawlicka ze Szkoły Podstawowej nr 17 w Gorzowie Wielkopolskim od czasu do czasu podrzucała uczniom tego typu karty. Zaabsorbowana nimi, chciałam wnieść swój mały wkład do Lekturoteki w postaci własnych kart pracy. Pierwszych pięć wyzwań czytelniczych powstało ekspresowo, w pół godziny! Do ich stworzenia wykorzystałam popularny program Canva. Zawiera on bogatą bazę elementów, obrazów, z których można korzystać na zasadach wolnych licencji. Zależało mi na tym, by karty były jednolite tematycznie, dlatego do lektury Waldemara Cichonia Cukierku, ty łobuzie powstała karta z kotami, a do Tajemniczego ogrodu Frances H. Burnett – z kwiatami.

WYDRUKUJ I KORZYSTAJ

Kolejnym etapem było upublicznienie i podzielenie się swoimi dokonaniami na bibliotecznych grupach na Facebooku. Post został udostępniony 40 razy z profilu FB Biblioteki Pedagogicznej w Gorzowie Wielkopolskim oraz ponad 20 razy na moim profilu FB CzytAnia! Czytelnicze wyzwania drukowano, powielono, rozpowszechniono, a przede wszystkim zastosowano w praktyce.

LUTOMIERSKIE WYZWANIA

W Lutomiersku na pierwszy ogień poszli pierwszoklasiści. W październiku po ślubowaniu wraz z pakietem „Mała książka – wielki człowiek” (inną akcją czytelniczą skierowaną do uczniów kl. I w całym kraju) otrzymali swoje pierwsze czytelnicze wyzwanie. Do wyboru były karty zawierające rysunki słodkości, owoców, dinozaurów i inne.

Przejście kl. I-III w tryb nauczania zdalnego poprzedziły wypożyczenia lektur: Sposobu na elfa Marcina Pałasza i Cukierku, ty łobuzie. Jednocześnie uczniowie zostali zaproszeni do czytelniczego wyzwania, otrzymując karty zawierające odpowiednio psy i koty. Taki challenge spotkał się ze sporym entuzjazmem. Jaki będzie efekt? Przekonamy się po powrocie dzieci do szkół.
Przerwę w stałych, codziennych kontaktach z młodymi czytelnikami, którą spowodowało zdalne nauczanie, wypełniła praca twórcza. W tym czasie za pomocą gotowych, ogólnodostępnych czcionek (takich, że wciskając na klawiaturze literę, otrzymujemy symbol lub rysunek) powstały kolejne wyzwania czytelnicze, wśród których każdy znajdzie coś dla siebie. Mamy już: postaci z kreskówek, z Gwiezdnych wojen, biedronki, stworzenia morskie i motyle.

PO POWROCIE DO SZKOŁY

Kiedy uczniowie wrócą do szkoły i przedstawią efekty podjętych wyzwań, będą mogli wybrać dla siebie kolejne, zgodne z indywidualnymi zainteresowaniami. Należy pamiętać aby chwila „rozliczenia się” z wyzwania (i czytania) nie była uhonorowana tylko wręczeniem kolejnego arkusza do kolorowania okraszonego: „proszę”, „dziękuję”. Warto w tym momencie nagrodzić młodego czytelnika jakimś drobiazgiem. Może to być zakładka do książki (niekiedy wydawnictwa lub księgarnie dorzucają je do zamówień) czy naklejka (takich gadżetów zazwyczaj nie brakuje w szufladach nauczycieli, a zdarza się, że i rada rodziców dba o to, by podobne drobiazgi były w szkole).

NA KONIEC

Decyzja o podjęciu czytelniczego wyzwania zawsze powinna być po stronie ucznia. Nie zmuszajmy do niczego, bo skutek będzie odwrotny. Pokolorowane wyzwania można (za zgodą autorów) umieścić na gazetce ściennej lub przygotować z nich wystawę, układając prace według klas lub tematów. Taki zabieg może się stać kolejną zachętą do czytania dla tych, którzy jeszcze się wahają.

Pobierz kolorowanki